Masamang Ginawa Ng Sindikato Sa DPWH?! Pero DPWH May MATALINONG GALAW

Sa loob ng mga pader ng Department of Public Works and Highways (DPWH), kung saan ang mga proyekto ay dapat magtayo ng tulay, kalsada, at pag-asa para sa bayan, isang nakakakilabot na sikreto ang unti-unting lumantad—isang sindikatong matagal nang umiikot sa mga kontrata, dokumento, at proyekto. Ngunit sa pagkakataong ito, tila sila ang nadapa sa sariling bitag.

Ang Simula ng Lihim

Noong unang bahagi ng taon, isang tila karaniwang reklamo ang pumasok sa opisina ng Internal Audit Division ng DPWH. Isang maliit na kontraktor mula sa Pampanga ang naglabas ng hinaing: “Hindi ko alam kung bakit hindi tinuloy ang proyekto namin, samantalang kumpleto naman ang papeles.” Sa unang tingin, parang simpleng miscommunication lang. Pero nang buksan ang file, may kakaibang nangyari—may ibang pirma, ibang account number, at ibang kumpanya na kumubra ng pondo.

Dito nagsimula ang masusing imbestigasyon.

Ang Galaw ng Sindikato

Lumabas sa pagsisiyasat na may grupo sa loob mismo ng DPWH na gumagawa ng “shadow bidding”—isang taktika kung saan naglalagay sila ng pekeng kompanya para kunin ang proyekto, habang ang totoong kontraktor ay ginagamit lamang bilang panakip. Kapag nailabas na ang pondo, nawawala na parang bula ang pera, at ang proyekto ay natatambak lang sa papel.

Sa loob ng tatlong taon, tinatayang mahigit ₱650 milyon ang nawala sa mga ghost projects na ito. Ang ilan ay mga kalsadang hindi naman itinayo, tulay na sa dokumento lang umiiral, at mga drainage system na hindi kailanman nahukay.

Ang Pagbangon ng Isang Matalinong Galaw

Ngunit hindi nagtagal, may isang bagong opisyal na pumasok sa DPWH Central Office—si Engr. Lorenzo “Renzo” del Mundo, isang kilalang auditor na galing sa pribadong sektor. Tahimik ngunit matalim ang mga mata. Sa unang linggo pa lamang, napansin niyang maraming “identical signatures” sa mga dokumento ng proyekto.

Hindi siya nag-ingay. Sa halip, bumuo siya ng isang lihim na task force na tinawag nilang Project Zero Leak. Sa tulong ng ilang IT specialists, ginamit nila ang bagong software na kayang tukuyin kung ang mga digital signature at log-in ng mga empleyado ay ginagamit sa iisang oras sa iba’t ibang lugar.

At dito na nila nahuli ang sindikato sa akto.

Ang Pagbagsak ng mga Mapanlinlang

Isang gabi ng Hulyo, sa isang operasyon na parang eksena sa pelikula, sabay-sabay na sinalakay ng NBI at DPWH task force ang tatlong tanggapan sa Quezon City at Bulacan. Sa mga computer at dokumentong narekober, nakita ang kumpletong listahan ng mga proyekto, kickback, at code names ng mga sangkot.

Ang nakakagulat—may kasama sa sindikato ang ilang mataas na opisyal, accountant, at isa pang dating director.

Ngunit ang pinakanakakapanindig-balahibo: may mga natagpuang “dummy accounts” na nakapangalan sa mga patay na kontraktor.

Ang Pagsubok at Pagsisiwalat

Matapos ang operasyon, tumahimik ang mga koridor ng DPWH. Maraming empleyado ang nag-resign, ang ilan ay pinatawan ng preventive suspension. Sa isang press conference, unang beses na nagsalita si Engr. Renzo:

“Ang korapsyon ay parang crack sa sementadong kalsada—maliit sa una, pero kapag hinayaan mo, dudurog sa buong daan.”

Ang kanyang mga salita ay umalingawngaw hindi lamang sa loob ng ahensya, kundi sa buong bansa. Maraming mamamayan ang humanga sa kanyang tapang, at tinawag siyang “The Engineer with Integrity.”

Ang Pagsubok na Hindi pa Tapos

Ngunit habang ipinagdiriwang ng publiko ang tagumpay ng DPWH laban sa sindikato, may mga bulong na hindi pa natutuldukan ang lahat. Ayon sa mga insider, may mas malaking grupo pa raw sa likod ng lahat—mga negosyanteng may koneksyon sa politika at ilang dating opisyal ng pamahalaan.

Isang anonymous na whistleblower ang nagpadala ng mensahe sa media:

“Ang mga nahuli ay tiktik lang. Ang mga buwitre ay nasa itaas pa.”

Muling nag-init ang publiko. Sa social media, trending ang hashtag #DPWHExpose at #ProjectZeroLeak. Ang mga netizen ay humihiling ng buong transparency sa lahat ng proyekto, at panawagang gawing public ang mga report.

Ang Huling Galaw

Sa kabila ng lahat, hindi umatras si Engr. Renzo. Sa pinakahuling hakbang ng kanyang task force, inilunsad niya ang isang online platform na tinatawag na BuildTrack, kung saan makikita ng publiko ang status ng bawat proyekto, budget, at contractors na sangkot.

Sa unang linggo pa lang ng implementasyon, 4 na proyekto ang na-flag bilang “irregular,” at dalawang bagong kaso ang agad naisampa.

Sa isang panayam, sinabi niya:

“Kung gusto nating maitayo ang matibay na imprastraktura, dapat buuin muna natin ang tiwala.”

Epilogo: Ang Aral ng Matalinong Galaw

Ngayon, habang patuloy ang DPWH sa paglinis ng sariling hanay, nagsisilbing inspirasyon ang kanilang kwento sa ibang ahensya ng gobyerno. Na kahit gaano kalalim ang ugat ng katiwalian, laging may paraan para ito’y bunutin—kung may lakas ng loob at talinong kumilos sa tamang paraan.

At sa likod ng lahat ng mga headline at operasyon, isang simpleng mensahe ang nananatili:

“Hindi kailanman malalampasan ng dilim ang liwanag—lalo na kung ang liwanag ay galing sa mga taong hindi sumusuko.”