Isang arkitektural na hiyas na matikas na bumabagtas sa Kipot ng San Juanico, ang San Juanico Bridge ay hindi lamang isang simbolo ng imprastraktura kundi pati na rin ng pag-asa. Kilala bilang “The Bridge of Love,” ito ang nag-uugnay sa dalawang kapatid na isla ng Samar at Leyte, isang testamento sa galing ng inhinyeriyang Pilipino at isang pangarap na isinakatuparan noong panahon ng administrasyong Marcos. Sa haba nitong 2,164 metro, ito ang pinakamahabang tulay sa buong Pilipinas, isang patuloy na daanan ng komersyo, turismo, at pang-araw-araw na buhay.

Ngunit sa likod ng kahanga-hangang istruktura at romantikong pangalan nito, isang kwentong nakakakilabot ang bumabalot sa pagkatao ng tulay—isang urban legend na nagpasalin-salin sa mga henerasyon, nag-iiwan ng takot at hiwaga. Ito ang kwento ng isang di-umanong madugong ritwal, ng mga nawawalang bata, at ng isang sumpang nagmula sa kalaliman ng ilog. Ito ang madilim na alamat ng San Juanico Bridge.

Ang alamat ay nagsisimula sa isang sinaunang tradisyon na kilala bilang “Padugo.” Bago pa man dumating ang Kristiyanismo sa kapuluan, ang mga sinaunang Pilipino ay naniniwala sa mga anito at espiritu ng kalikasan. Upang mapanatag ang mga espiritung ito at masiguro ang katatagan ng isang bagong gusali, bahay, o tulay, isang ritwal ng pag-aalay ng dugo ang ginagawa. Pinaniniwalaan na ang dugong ito ay nagbibigay-lakas sa pundasyon at nagsisilbing proteksyon laban sa masasamang elemento. Bagama’t ang tradisyong ito ay karaniwang gumagamit ng dugo ng hayop, tulad ng manok o baboy, ang alamat ng San Juanico ay nagdala sa konseptong ito sa isang mas nakapangingilabot na antas.

Ayon sa kwento, ang proyektong ito ay pinangunahan ng dating Unang Ginang na si Imelda Marcos. Sa kanyang kagustuhang matiyak ang mabilis at matagumpay na pagtatayo ng tulay, si Imelda ay di-umano’y kumunsulta sa isang manghuhula. Ang babala ng manghuhula ay malinaw at nakagigimbal: ang tulay ay hindi kailanman matatapos o hindi magiging matibay kung walang iaalay na dugo ng mga bata sa pundasyon nito.

Dito na nagsimula ang pinakamadilim na bahagi ng kwento. Upang matupad ang kahilingan ng ritwal, nag-utos diumano si Imelda na dakpin ang mga batang lansangan, o “street children,” mula sa mga kalapit na lugar ng Samar at Leyte. Ang mga inosenteng batang ito, na walang sinumang maghahanap, ay dinala sa construction site. Ang kanilang dugo, ayon sa alamat, ay sinahod at inihalo nang direkta sa basang semento na ibinuhos para sa mga poste ng tulay.

Ang kwento ay may iba’t ibang bersyon, bawat isa ay mas nakakakilabot kaysa sa nauna. Sinasabi ng ilan na ang mga katawan ng mga bata ay itinapon lamang sa ilog matapos kunin ang kanilang dugo. Ngunit ayon sa mga lokal na residente, na nagpapatibay sa mas matinding paniniwala, hindi lamang dugo ang inialay. Ang mga katawan mismo ng mga bata ay di-umano’y inihalo sa semento, literal na naging bahagi ng pundasyon upang siguruhin ang walang hanggang katatagan ng tulay.

Ang nagbigay-diin sa kredibilidad ng nakapangingilabot na tsismis na ito ay ang di-umano’y biglaang pagdami ng mga kaso ng nawawalang bata sa Samar at Leyte noong kasagsagan ng konstruksyon ng tulay. Ang mga magulang ay nabalot ng takot, pinagbawalan ang kanilang mga anak na maglaro sa labas, lalo na sa paglubog ng araw. Ang bawat pamilya ay may kwento ng pag-iingat, ng takot na baka ang kanilang anak na ang susunod na magiging “alay.”

At, sa isang kataka-takang pangyayari, nang matapos ang konstruksyon ng tulay makalipas ang apat na taon, ang mga ulat ng nawawalang bata ay bigla na lamang di-umano’y huminto o bumaba nang husto. Para sa marami, ito na ang kumpirmasyon. Ang mga nawawalang bata ay hindi na kailanman natagpuan, at ang kanilang sinapit ay naging isang lihim na ibinulong na lamang sa takot, na tila ba naging pundasyon ng bagong tulay.

Ang alamat ay hindi nagtatapos sa pagtatayo ng tulay. Isang supernatural na elemento ang idinagdag sa kwento, na nagpatindi pa sa hiwaga nito. Ayon sa kwento, sa ilalim ng San Juanico Bridge ay naninirahan ang isang makapangyarihang diwata o sirena. Nasaksihan di-umano ng diwatang ito ang brutal na krimen na ginawa laban sa mga inosenteng bata. Sa kanyang galit at pagluluksa, isinumpa niya ang taong nasa likod ng lahat ng ito: si Imelda Marcos.

Ang sumpa, ayon sa alamat, ay nag-iwan ng pisikal na marka. Sinasabing si Imelda ay nagkaroon ng mga kaliskis sa kanyang mga binti, katulad ng sa isang isda o sirena. Bukod pa rito, ang kanyang katawan ay di-umano’y nag-amoy malansa, isang amoy na hindi matanggal-tanggal. Ito, ayon sa mga naniniwala sa kwento, ang dahilan kung bakit nahilig si Imelda sa pagsusuot ng mahahabang bestida at gown—upang itago ang kanyang mga binti na may kaliskis—at kung bakit siya ay palaging gumagamit ng napakaraming mamahaling pabango.

Ang tulay, na dapat sana ay simbolo ng pag-unlad, ay naging simbolo rin ng takot. Naniniwala ang maraming lokal na ang mga kaluluwa ng mga batang inialay ay nananatili sa tulay. Sila ay mga ligaw na espiritung hindi matahimik, na nagpaparamdam sa mga motorista at mangingisdang napapadaan, lalo na sa lalim ng gabi. Ang bawat pagdaan sa tulay ay isang paalala na ang dinadaanan nila ay hindi lamang semento at bakal, kundi isang libingan ng mga pangarap na kinitil.

Ngunit, sa kabila ng lahat ng ito, mahalagang itanong: may katotohanan ba ang alamat?

Ayon sa mga pagsusuri, tulad ng isang ulat mula sa Spot.ph, ang kwento ng “Padugo” sa San Juanico Bridge ay walang iba kundi isang urban legend. Walang anumang konkretong ebidensya, ulat ng pulisya, o historical record na makapagpapatunay na mayroong malawakang pagdukot ng mga bata para ialay sa konstruksyon.

Saan nga ba nagmula ang kwentong ito? Mayroong ilang mga teorya.

Una, posible itong nagsimula bilang isang simpleng “panakot sa bata.” Sa mga panahong iyon, ang mga magulang ay gumagamit ng iba’t ibang kwento—multo, aswang, at marahil, ang “Padugo”—upang tiyakin na ang kanilang mga anak ay uuwi bago magdilim at hindi magpagala-gala sa mga kalsada.

Ikalawa, maaaring may kinalaman ito sa mga isyu sa mismong konstruksyon. Ang anumang malaking proyekto ay maaaring magkaroon ng mga problema, aksidente, o kontrobersya. Ang pag-usbong ng isang madilim na kwento ay maaaring isang paraan upang ipaliwanag ang mga pagkaantala o upang siraan ang kalidad ng pagkakagawa nito.

Ikatlo, at marahil ang pinakamalakas na teorya, ay ang pulitikal na aspeto. Ang kwento ay umusbong sa panahon ng Batas Militar at sa kasagsagan ng administrasyong Marcos, isang panahon ng matinding polarisasyon sa pulitika. Ang pagkakabit ng isang karumal-dumal na krimen sa isang proyektong direktang pinamunuan ni Imelda Marcos ay maaaring isang epektibong anyo ng propaganda, isang paraan upang ipinta ang administrasyon bilang malupit, walang puso, at handang gawin ang lahat para sa kanilang mga proyekto.

Ano man ang tunay na pinagmulan nito, ang urban legend ng San Juanico Bridge ay matatag nang nakakapit sa kolektibong kamalayan ng mga Pilipino. Ito ay naging bahagi ng kultura, isang kwentong “hiwaga” na patuloy na ikinukwento at pinag-uusapan.

Sa ngayon, ang San Juanico Bridge ay nananatiling matatag. Nakatayo ito bilang isang kahanga-hangang gawa ng tao, na nakaligtas sa hindi mabilang na bagyo at lindol, kabilang na ang pinsala mula sa Super Bagyong Yolanda. Para sa mga inhinyero, ang katatagan nito ay resulta ng mahusay na disenyo at kalidad na materyales. Ngunit para sa mga naniniwala sa alamat, ang katatagan nito ay may mas madilim na pinagmulan—isang katatagan na binili ng dugo ng mga inosente.

Totoo man o hindi, ang kwento ay nagsisilbing isang malagim na paalala ng kapangyarihan ng mga salaysay. Ang bawat pagtawid sa “Tulay ng Pag-ibig” ay mananatiling may kaakibat na anino ng isang hiwaga, isang bulong mula sa nakaraan na nagtatanong: Sa ibabaw ng ano ka nga ba tunay na tumatawid?