“Pumutok ang Katotohanan sa Senado: Atty. Vic Binuksan ang mga Butas, Habang Si Sen. Marcoleta Tumindig para sa DSWD sa Gitna ng Nagbabagang Imbestigasyon”

Sa loob ng malamig ngunit napakainit na bulwagan ng Senado, nagsimula ang isang pagdinig na inaakalang pormal at tahimik lamang. Ngunit sa hindi inaasahang pag-ikot ng pangyayari, naging isa itong entabladong puno ng tensyon, tanong, sagutan at mga nakakayanig na rebelasyon. Ang lahat ay nagsimula nang binuksan ni Atty. Vic Ramirez—isang kilalang legal analyst na inimbitahan para sa technical briefing—ang serye ng mga katanungang tila sumasaksak sa pinaka-kaluluwa ng mga paliwanag na inihaharap ng mga kinatawan ng administrasyon.

Hindi pa man siya nakakaabot sa ikatlong tanong, ramdam na ramdam ng buong bulwagan na may kakaiba: ang tibok ng bawat naroroon ay tila nakikipagkarera sa bawat pangungusap niya. Ang iba’y nagbubulungan, ang ilan nama’y tila napako sa kinatatayuan.

UNANG PAGSABOG NG TANONG

“Ano po ba talaga ang basehan ng mga numerong ito?” matigas ngunit mahinahong tanong ni Atty. Vic, habang hawak ang isang bundle ng papeles. “Dahil kung pagbabatayan natin ang mismong dokumentong galing sa opisina ninyo, may mga puwang… maraming puwang.”

Hindi pa man sumasagot ang opisyal na kausap niya, naramdaman na agad ang pag-aalangan. May nag-abot ng folder, may nagsimulang mag-flip ng ibang dokumento, at may ilan pang tila inaayos ang mikropono kahit maayos naman ito.

At doon nagsimula ang bulungan sa media gallery.

“May butas daw?”
“Hindi raw tugma ang datos?”
“Delikado ‘to.”

ANG PAGPASOK NI SEN. MARCOLETA

Habang patuloy na umiinit ang diskusyon, biglang nagsalita si Sen. Marcoleta, kilalang mabilis mag-react sa mga isyung may kinalaman sa pambansang serbisyo. Tumindig siya nang mariin.

“Atty. Vic, malinaw ang punto mo. Ngunit bago tayo tumuloy, kailangan nating bigyan ng pagkakataon ang DSWD na ipaliwanag ang mga bahagi ng kanilang ulat. Hindi ito dapat maging trial-by-ambiguity.”

Isang malakas na ugong ang sumunod mula sa mga camera at recorder. Sa loob ng Senado, anumang biglaang pagpasok ng isang senador sa mainit na diskusyon ay indikasyon na mas malaki pa ang maaaring ibunyag.

Ngunit hindi nagpatalo si Atty. Vic.

“Ginoong Senador,” tugon niya, “hindi ko sila hinahatulan. Ang hinihingi ko lamang ay paliwanag na malinaw, dahil kung titingnan natin ang mga inconsistencies na ito, hindi ito maliliit na lapses.”

Mas lalo pang lumalim ang tensyon. Parang eksena sa isang political thriller.

ANG DSWD SA GITNA NG NAGLALAGABLAG NA PAGTATANONG

Dito na pumasok ang mga representante ng DSWD. Hawak nila ang mga folder, ngunit halatang hindi sapat iyon para masagot ang lahat ng tanong na ibinabato. Ilang senador ang nagtanong tungkol sa budget allocation, iba naman tungkol sa implementasyon ng mga programa.

“Ano ang paliwanag ninyo kung bakit magkakaiba ang numero sa report at sa presentation ninyo ngayon?” tanong ng isa.

“At bakit tila hindi aligned sa regional data ang official submissions?” dagdag pa ng isa pang senador.

Sa puntong iyon, para bang napuno ng usok ang bulwagan—usok ng tensyon at usok ng hindi maipaliwanag na mga disparity.

ANG PAGLALANTAD NI ATTY. VIC

Kinuha ni Atty. Vic ang laser pointer.

“Kung susundan natin ang flow ng datos na ito,” aniya habang ipinapakita ang graph sa screen, “mapapansin nating may tatlong bahagi na hindi tugma: una, ang numerical progression; ikalawa, ang beneficiaries count; at ikatlo, ang regional variances na tila hindi naka-reflect sa official main report.”

Ang tunog ng projector at ang tipak-tipak na cued slides ay parang soundtrack ng isang pelikulang puno ng rebelasyon.

Isang senador ang napabulalas:
“Kung ganyan kalala ang discrepancy, hindi ito simpleng clerical error.”

ANG PAGKILOS NI SEN. MARCOLETA

Ngunit hindi rin nagpahuli si Sen. Marcoleta. Tumayo siyang muli, may dalang makapal na folder.

“May dala akong impormasyon mula sa independent audit,” sabi niya. “At kung tama ang basa ko, ang ilan sa mga datos na tinutukoy ni Atty. Vic ay may paliwanag—ngunit mayroon ding ilang bahagi na kailangang busisiin nang mas malalim.”

Dito lalo pang nagkagulo ang media.
“May independent audit daw?”
“Ano’ng laman niyan?”
“Mas lalaki pa ‘tong issue!”

MGA BAGONG TANONG, MAS MALALIM NA PUWANG

Sa sumunod na oras, tila wala nang huminga. Ang bawat tanong ay parang pagsabog, at ang bawat sagot ay hindi makadugtong sa hinahanap ng mga senador at tagapag-imbestiga.

At habang patuloy na umiigting ang pagdinig, unti-unting lumalabas ang mas malaking tanong:

Kung maraming butas ang datos, sino ang dapat managot? At may mas malaking pang detalyeng hindi sinasabi?

HULING PAGSABOG NG KAGANAPAN

Pagsapit ng huling bahagi ng pagdinig, muling nagsalita si Atty. Vic.

“Hindi ako narito para manira,” aniya. “Narito ako para siguraduhin na ang bawat piso ng bayan ay may direksyong malinaw. Kung may kulang, ayusin. Kung may mali, itama. Kung may tinatago, ilabas.”

At doon nagtapos ang sesyon—ngunit no one left the room feeling satisfied.
Para itong pasimula pa lamang ng mas malaking kabanata.