Nanginginig sa Takot: Ang Biglang Pagkawala ni Senador Bato dela Rosa Matapos ang Balita ng Arrest Warrant ng ICC

Sa isang iglap, ang matapang na paninindigan ay tila naglaho na parang bula. Si Senador Ronald “Bato” dela Rosa, ang prominenteng mukha ng kontrobersyal na War on Drugs ng nakaraang administrasyon, ay humaharap ngayon sa isang sitwasyong lalong nagpapainit sa matagal nang isyu ng hustisya at pananagutan. Ang dating mayabang na paghamon sa International Criminal Court (ICC) ay napalitan ng isang biglaang pagkawala sa publiko, na nag-iwan ng isang malaking tanong: Nagtatago ba ang senador dahil sa takot, o may mas malalim pa itong dahilan?

Ang mga ulat na kakapasok lamang ay nagdulot ng matinding kaba at espekulasyon. Ayon sa mga balita, ang Department of Justice (DOJ) ay umano’y naghahanda na para sa pagsilbi ng arrest warrant mula sa ICC laban kay Dela Rosa [00:27]. Ang balita ay hindi na tungkol sa posibilidad, kundi sa paghahanda ng mga ahensiya ng gobyerno. Ang Philippine National Police (PNP) at iba pang ahensiyang nagpapatupad ng batas ay naghihintay na lamang umano sa kopya ng nasabing warrant upang agad itong isilbi kay Senador Dela Rosa, tulad ng ginawa noon kay dating Pangulong Rodrigo Duterte [00:34].

Ang sitwasyong ito ay hindi lamang isyu ng legalidad; ito ay isang salamin ng pulitika at karma na tila bumabalik upang maningil.

Mula sa Yabang Patungo sa Pag-iwas: Ang Biglang Pagbabago

Nakakakilabot balikan ang mga pahayag ni Senador Dela Rosa noon. Siya, bilang chief implementer ng War on Drugs at dating PNP chief, ay isa sa mga pangunahing idinidiin ng ICC sa kasong Crimes Against Humanity. Sa kasagsagan ng imbestigasyon ng ICC, si Dela Rosa ay buong lakas-loob na naghamon sa kanila.

Naitala pa nga ang kanyang pahayag: “Magpapa-aresto ako kapag may arrest warrant na… Ready ako. Willing akong alagaan si ex-President Duterte. I think that’s my purpose kung bakit ko gustong magpahuli. Kung meron akong warrant, magpapahuli ako para maalagaan ko rin siya doon” [01:05, 01:22]. Ang paninindigang ito ay nagpinta ng isang larawan ng isang tapat na alagad na handang makipagkulong sa kanyang amo sa The Hague, Netherlands.

Subalit, ang bravado na ito ay naglaho nang tuluyan. Ang balita tungkol sa papalabas na warrant ay nagdulot ng isang sudden turn of events. Sa halip na lumabas at magpakita ng paninindigan, naiulat na si Dela Rosa ay tila naduduwag na at panay di umano ang pagtatago [01:30]. Ang kanyang absence sa plenary session ng Senado ay sunud-sunod na [01:37].

Bagamat iginiit ng kampo ni Dela Rosa na hindi siya nagtatago at “sinasadya niya lang daw na hindi maging available ngayon” kasunod ng isyu sa arrest warrant [01:44], ang paliwanag na ito ay hindi nakakumbinsi sa publiko. Ang pagiging unavailable ng isang mataas na opisyal, lalo na sa gitna ng isang kritikal na legal na isyu, ay itinuturing na de facto na pag-iwas sa pananagutan. Ang pagitan ng kanyang tough talk noon at ang kanyang kasalukuyang pananahimik ay isang malaking emotional hook na nagdudulot ng matinding kritisismo.

Ang Batis ng Batikos: Pagkadismaya ng mga Kasamahan

Ang pagkawala ni Senador Dela Rosa sa trabaho ay hindi lamang naging isyu sa publiko at legal na aspeto, kundi maging sa loob ng Senado. Si dating Senate President Vicente “Tito” Sotto III ay hindi nag-atubiling batikusin si Dela Rosa dahil sa kanyang pag-absent, lalo na dahil sa kanyang responsibilidad bilang Chairman ng ilang sensitibong committee [01:55].

Ang pagliban ni Dela Rosa ay nangyari sa kritikal na yugto ng sesyon, partikular sa pagdedepensa ng panukalang pondo para sa 2026 National Budget [02:02]. Siya ang dapat sanang nagtatanggol sa pondo ng Department of National Defense (DND) at ang mga attached agencies nito, kabilang ang Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA), National Intelligence Coordinating Agency (NICA), at National Security Council (NSC) [02:20, 02:27].

Ang Finance Committee Chairman na si Senator Win Gatchalian ang napilitang humalili at sumalo sa mga responsibilidad ni Dela Rosa [02:12]. Ipinunto ni Sotto na mula nang magbukas muli ang sesyon noong Nobyembre 10, hindi nagpaalam si Dela Rosa sa kanya [02:37]. Ang hirít pa ni Sotto ay “hindi raw okay na hindi mo uupuan ang partikular na ahensyang nakatalaga sa iyo at sana raw ay hindi na lamang kinuha ang chairmanship” [02:44].

Ang ganitong pagliban ay nagpapakita ng isang malaking lapse sa pananagutan ng isang opisyal. Sa isang ahensiya na tulad ng DND at NSC, ang pagprotekta sa kanilang pondo ay esensyal para sa pambansang seguridad. Ang pag-absent ni Dela Rosa sa kritikal na talakayan ay nagbigay ng impresyon na ang kanyang personal na problema ay mas mahalaga kaysa sa kanyang tungkulin sa bayan. Ang batikos mula kay Sotto ay nagpatingkad sa pagkadismaya ng mga mambabatas sa kawalan ng propesyonalismo.

Ang Legal na Hamon: “Magtatago Ba Siya ng Bato Forever?”

Hindi lamang ang kanyang mga kasamahan ang nag-ingay, kundi maging ang mga legal na expert na nagbigay-diin sa mga precedent at sa legal na pananagutan ni Dela Rosa bilang isang mambabatas.

Si Attorney Christina Conte ay nagbigay ng isang matinding hamon kay Dela Rosa: “Magtatago ba siya ng Bato forever? Pero that’s unlikely” [03:16, 03:25]. Ang statement na ito ay nagtanong sa kalidad ng kanyang paglilingkod. Ayon kay Conte, kung ang isang simpleng kawani ng gobyerno ay lumiban nang ilang araw nang walang leave, ang parusa ay malaki at may impact sa kanilang sahod [03:25]. Gaano pa kaya ang isang Senador?

Ngunit ang mas malaking punto ni Conte ay ang legal na precedent. Ipinaalala niya na “Nagawa na ‘yan ng ilang senador na nakulong. Nagtrabaho habang nasa loob kung sakali” [03:32, 03:41]. Ang prosecutor ay nagbigay-diin na ang pagkakakulong ay hindi nagtatapos sa pagiging mambabatas. Ibig sabihin, kahit pa isilbi ang arrest warrant ng ICC at madakip siya, maaari pa rin siyang magtrabaho bilang Senador.

Ang hamon ni Conte ay direktang sumasagot sa alibi ni Dela Rosa. Kung ang kanyang purpose ay magtrabaho para sa bayan, hindi niya kailangang magtago. Ang pagtatago ay nagpapahiwatig ng pagdududa sa sarili at tila isang pag-amin na mas matindi ang pag-aalala niya sa kanyang kalayaan kaysa sa pagganap sa kanyang tungkulin. Ang tanging limitasyon lamang ay ang kawalan niya ng kakayahang lumabas para sa mga pagpupulong, bagamat maaari siyang mag-Zoom mula sa kanyang detensyon, ayon kay Conte [03:41].

Ang Timbang ng ICC at ang Tadhana ni Bato

Ang buong sitwasyon ay nagpapakita ng bigat ng kaso ng ICC. Hindi ito isang simpleng kasong pandarambong o kurapsyon; ito ay kasong Crimes Against Humanity na may direktang kaugnayan sa libu-libong buhay na nasawi sa operasyon ng War on Drugs noong siya ang PNP chief. Sa ilalim ng principle ng command responsibility, si Dela Rosa, bilang pinuno, ay may pananagutan sa mga pangyayaring naganap sa ilalim ng kanyang pamumuno.

Ang paghahanda ng DOJ at PNP ay nagpapakita na ang gobyerno ay seryoso sa pagsunod sa mga international obligation, sa kabila ng mga political tension sa loob ng bansa. Ang pag-iral ng rule of law, kahit pa sa isang seryosong kaso na kinasasangkutan ng isang mataas na opisyal, ay isang litmus test para sa Pilipinas.

Ang biglang pagkawala ni Senador Dela Rosa ay nag-iwan ng isang legacy na punung-puno ng kontradiksyon. Mula sa pagpapakita ng lakas at tapang noon, hanggang sa pagpili na magtago at iwasan ang warrant ngayon, nagpapakita ito ng isang malalim at nakakakilabot na pagbabago. Ang pag-iwas sa warrant ay hindi lang pag-iwas sa kulungan; ito ay pag-iwas sa pananagutan sa libu-libong biktima at pamilya na naghihintay ng hustisya. Ang tanong ngayon ay kung gaano katagal magtatagal ang kanyang hide and seek na laro at kung kailan siya haharap sa kanyang tadhana. Ang orasan ay tumatakbo, at ang pagdating ng ICC arrest warrant ay tila hindi na matatakasan. (1,107 words)