Sa nagdaang mga araw, muling naging sentro ng mainit na diskusyon sa social media ang isang kontrobersyal na listahan na umano’y inilabas ng mga mapanuring netizens. Ang listahang ito ay tinawag nilang listahan ng mga “scholars ng bayan,” isang bansag na may halong galit, pangungutya, at panawagan para sa mas malalim na pagsusuri sa pamumuhay ng ilang anak ng contractors at mga pamilyang may koneksyon sa pulitika. Sa mata ng publiko, ang listahang ito ay hindi lamang simpleng talaan ng mga pangalan, kundi simbolo ng lumalalim na pagkadismaya ng mamamayan sa nakikitang agwat ng buhay ng karaniwang Pilipino at ng mga ipinanganak sa impluwensiya at kayamanan.

Ayon sa mga netizens, nagsimula ang lahat sa serye ng mga post, vlog, at screenshots na nagpapakita ng marangyang pamumuhay ng ilang kabataang personalidad. Kabilang sa mga madalas mabanggit sa mga online discussion ang mga pangalang Jela Alonte, Claudin Co, Jammy Cruz, Vern Eniso, Verernice Eniso, Christine Lim, at ilan pang inuugnay umano sa malalaking construction firms at proyekto ng pamahalaan. Sa bawat post na nagpapakita ng mamahaling bag, luxury car, at bakasyong abroad, mas lalong umiinit ang tanong ng publiko: saan nanggagaling ang perang ginagastos, at ano ang konteksto ng ganitong karangyaan?

Habang patuloy ang pag-iimbestiga ng mga netizens sa kani-kanilang social media accounts, lumutang ang obserbasyon na marami sa mga pangalang nasa listahan ay tila hindi nakikitang aktibong nagtatrabaho sa tradisyunal na paraan. Para sa ilan, ang kakulangan ng malinaw na pinagkakakitaan ay lalong nagpalakas sa hinala at galit ng publiko. Ang social media, na dating espasyo ng aliwan at inspirasyon, ay naging hukuman kung saan ang bawat post ay sinusuri at hinahatulan.

Sa gitna ng mainit na batikos, isang pangalan ang lumitaw na may ibang tono ang pagtanggap ng netizens: si Kitty Duterte. Sa kabila ng pagkakadugtong ng kanyang apelyido sa pulitika, siya ay hinangaan ng marami dahil sa umano’y pagiging masipag at hands-on sa live selling. Sa mga video at live sessions na kumalat online, makikita siyang nagbebenta ng iba’t ibang produkto tulad ng deodorant, lipstick, sabon, at iba pang pampaganda. Para sa mga tagasuporta, ang ganitong gawain ay patunay na may kakayahan siyang kumita gamit ang sariling diskarte at oras.

Marami ang nagsabing ang paghanga kay Kitty Duterte ay hindi lamang dahil sa kanyang produkto, kundi sa mensaheng ipinapakita nito. Sa harap ng kamera, ipinakikita niya ang aktwal na proseso ng pagbebenta, pakikipag-usap sa mga customer, at ang tila walang arte na presentasyon. Para sa ilan, ito ay malinaw na kaibahan kumpara sa ibang kabataang personalidad na puro flex ng luho ngunit walang ipinapakitang proseso ng paghihirap.

Samantala, patuloy namang kinukuwestiyon ng publiko ang mga anak ng contractors na kasama sa listahan. Isang halimbawa sa mga naging sentro ng batikos ay si Jammy Cruz, na ayon sa mga netizen ay inuugnay sa isang construction company na nakatanggap umano ng bilyong pisong proyekto. Sa kanyang mga vlog at post, makikita ang koleksyon ng mamahaling bag at lifestyle na lalong nagpainit sa diskusyon. Hindi nagtagal, napilitan umano siyang i-private ang kanyang social media accounts matapos ang sunod-sunod na kritisismo.

Ganito rin ang sinapit ng ilan pang pangalang nasa listahan, kabilang si Claudin Co, na napabalitang nag-deactivate o naglimita ng access sa kanyang online profiles. Ngunit ayon sa mga netizen, huli na ang lahat dahil nauna na raw makapag-screenshot ang publiko. Ang mga larawang ito ay patuloy na umiikot online, nagsisilbing paalala na sa panahon ng digital media, mahirap nang burahin ang bakas ng ipinost.

Sa mas malawak na konteksto, ang isyung ito ay muling nagbukas ng diskusyon tungkol sa responsibilidad ng mga pamilyang may kapangyarihan at yaman. Maraming netizen ang nagsabing hindi kasalanan ng mga anak kung sila ay ipinanganak sa mayamang pamilya. Subalit nagiging problema umano ito kapag ang yaman ay ipinagmamalaki sa paraang tila walang pakialam sa pinanggagalingan nito at sa kalagayan ng mas nakararami.

May ilan ding nagpaalala na ang salitang “lingkod bayan” ay may kaakibat na inaasahang asal at pamumuhay. Para sa kanila, ang tunay na serbisyo publiko ay hindi nasusukat sa dami ng luxury items kundi sa integridad at malasakit sa kapwa. Kaya’t sa tuwing may makikitang post ng mamahaling kotse o designer bag, awtomatikong naiuugnay ito ng publiko sa mas malalim na isyu ng hustisya at pananagutan.

Sa kabilang banda, may mga nagtatanggol din sa mga kabataang nababatikos. Ayon sa kanila, ang social media ay madalas nagiging lugar ng mabilisang paghuhusga. Hindi raw alam ng publiko ang buong kuwento sa likod ng bawat pamilya at negosyo. Ang ilan ay nagsabing maaaring may lehitimong negosyo o investments ang mga pamilyang ito na hindi lamang lantad sa mata ng publiko.

Gayunpaman, hindi maikakaila na ang galit ng netizens ay nag-ugat sa mas malalim na karanasan ng kahirapan at kakulangan ng tiwala sa sistema. Habang ang ilan ay hirap sa pagbabayad ng tuition, pagkain, at pang-araw-araw na gastusin, ang makakita ng kabataang tila walang iniintinding problema ay nagiging mitsa ng emosyonal na reaksyon. Sa ganitong kalagayan, ang social media ay nagsisilbing outlet ng sama ng loob.

Sa mga diskusyon, madalas ikinumpara si Kitty Duterte sa iba pang anak ng contractors at pulitiko. Para sa kanyang mga tagasuporta, ang pagkakaiba ay malinaw: may ipinapakitang trabaho, may aktwal na pakikipag-ugnayan sa mga mamimili, at may imahe ng pagsusumikap. Bagama’t inaamin ng ilan na mayroon din siyang marangyang pamumuhay, iginiit nila na ang mahalaga ay ang kakayahang panindigan at ipakita kung paano kumikita.

Ang isyu ay lalo pang uminit nang pag-usapan ang panawagan para sa lifestyle check at mas mahigpit na pagbabantay sa mga opisyal at mga kaugnay nila. Para sa marami, ito raw ay senyales na unti-unting nagigising ang publiko at hindi na basta-basta nalilinlang ng magagandang imahe online. Ang bawat post ay sinusuri, at ang bawat luho ay tinatanong ang pinagmulan.

Sa huli, ang kontrobersyang ito ay hindi lamang tungkol sa listahan ng mga pangalan. Ito ay salamin ng mas malawak na diskurso sa lipunang Pilipino tungkol sa yaman, pribilehiyo, at pananagutan. Ang social media ay naging arena kung saan nagtatagpo ang inggit, galit, paghanga, at pag-asa para sa mas malinaw at patas na sistema.

Patuloy pa ring binabantayan ng publiko ang magiging susunod na hakbang ng mga personalidad na nabanggit. May ilan bang magsasalita upang linawin ang kanilang panig? Mayroon bang magbabago sa paraan ng kanilang pagpapakita ng sarili online? O tuluyan na bang maglalaho ang isyung ito sa gitna ng panibagong viral na usapan?

Para sa ngayon, isang bagay ang malinaw: ang kamalayan ng netizens ay mas matalas kaysa dati. Sa panahon kung saan ang impormasyon ay mabilis kumalat, ang imahe ay hindi na lamang personal na usapin kundi bahagi ng mas malaking pananagutan sa lipunan. At sa bawat live selling, flex ng bag, o tahimik na pag-private ng account, patuloy na sinusulat ng publiko ang kuwento ng kanilang paghuhusga at pag-asa para sa pagbabago.