INA, SINILAB ANG SARILING MGA ANAK SA BULACAN?!

Gabi ng Lagim sa Sta. Maria — Ang Nakakasukang Dahilan sa Likod ng Malagim na Krimen!

May be an image of 3 people, baby and people smiling

Isang kasong hindi kayang ipagsigawan, isang krimeng hindi matanggap ng puso’t isipan—isang ina, sa gitna ng gabi, sinilaban umano ang tatlong musmos na anak sa mismong tahanan nila sa Sta. Maria, Bulacan. Ang trahedyang ito ay ngayon tinaguriang “Gabi ng Lagim” ng mga residente at netizens, at ang dahilan sa likod nito ay mas nakakarimarim pa kaysa sa mismong apoy na tumupok sa kanilang buhay.

✦ TATLONG BATA, WALANG KALABAN-LABAN

Bandang alas-2 ng madaling araw, ginimbal ang Barangay Pulong Buhangin ng sunod-sunod na sigaw at apoy. Ayon sa mga kapitbahay, tumatakbo palabas ang ilang miyembro ng pamilya habang ang ina—na nakilalang si Glenda Ramirez, 32 anyos—ay nasa loob pa ng bahay, tila wala sa katinuan.

“Ang lakas ng sigaw ng mga bata. Parang humihingi ng saklolo… tapos biglang sumabog ang apoy,” ayon sa saksi na si Mang Rodolfo, isang tricycle driver na nakatira sa tapat ng bahay ng pamilya Ramirez.

Hindi na naisalba pa ang tatlong bata—edad 2, 4, at 6. Ayon sa ulat ng Bureau of Fire Protection (BFP), malinaw na may ginamit na accelerant sa loob ng kwarto ng mga bata, at may ebidensiyang nagpapakitang sinadya ito.

✦ ISANG INA O ISANG HALIMAW?

Ito ang tanong na bumabagabag ngayon sa buong bayan.

Si Glenda, na dating aktibong miyembro ng simbahan at volunteer sa barangay health center, ay kilala bilang tahimik ngunit mabait. Ngunit sa mga huling buwan bago ang insidente, napansin ng mga kapitbahay ang malaking pagbabago sa kanyang kilos at ugali.

“Madalas na siyang sumisigaw kahit walang kausap, nagsasalita mag-isa, at minsan ay di na lumalabas ng bahay,” ayon kay Aling Mercy, kapitbahay ng pamilya.

Ayon sa unang imbestigasyon ng pulisya, si Glenda ay nakararanas ng matinding postpartum depression, compounded by financial stress at pag-abandona umano ng kanyang asawa.

✦ ANG MADILIM NA LIHAM

May be an image of 3 people and people smiling

Ngunit ang mas nakakasindak? Isang sulat na natagpuan sa loob ng nasunog na bahay.

Isinulat ito ng mismong ina, isang araw bago ang krimen:

“Wala na akong silbi. Pinili niya kami noon pero iniwan rin kami. Mas mabuting tapusin na ang sakit. Patawad sa aking mga anghel…”

Ang sulat ay hindi lamang nagpapatunay ng kanyang mental breakdown, kundi nagbigay rin ng tanong—saan nagkulang ang lipunan, ang sistema, at ang mga taong nakapaligid sa kanya?

✦ MGA NETIZENS, GALIT NA GALIT

Pumutok agad ang balita sa social media. Sa loob lamang ng ilang oras, trending na sa Twitter ang hashtag: #HustisyaParaSaTatlongAnghel at #KrimenNgIna.

“Anong klaseng ina ang kayang gawin ‘to?! Walang awa!” — @MamaNiKarla
“Mental illness is real. Hindi ito excuse pero dapat ‘di natin pinapabayaan ang mga nanay na lumalaban mag-isa.” — @MentalHealthPH
“Sana may mas maayos tayong sistema para sa mga single moms. This is heartbreaking.” — @JusticeForKids

✦ MGA EKSPERTO: HINDI ITO ISANG “ISOLATED CASE”

Ayon kay Dr. Regina Salazar, isang kilalang psychologist, ang kaso ni Glenda ay repleksyon ng isang lumalalang suliranin sa lipunan—ang tahimik ngunit mapanganib na epekto ng untreated maternal mental illness.

“Marami tayong ina na hindi na nakakahinga. Biktima sila ng pressure, kahirapan, at kawalan ng suporta. Sa sobrang bigat, minsan hindi na nila alam kung ano ang tama o mali,” paliwanag niya sa isang panayam.

✦ ANG MGA ITINATAGONG HINANAKIT

May be an image of 2 people, baby's-breath and text

Mula sa panayam sa ilang malalapit na kamag-anak, lumalabas na si Glenda ay matagal nang iniiwan ng kanyang asawa tuwing magkakaroon sila ng problema. Noong Disyembre 2024, iniwan na raw ito for good.

“Wala siyang makausap, wala ring sapat na pera. Lagi niyang sinasabi, ‘Hindi ko to kaya mag-isa,’” ayon sa pinsang si Lanie.

Ang mga anak ay hindi raw pinapabayaan, ngunit ang kalungkutan at depresyon ni Glenda ay lalong lumalim matapos mawalan ng hanapbuhay at mawalan ng tirahan ang kanyang ina.

✦ MGA TANONG NA WALANG KASAGUTAN

Ngayong patay na ang mga bata at nasa kustodiya na ng mga awtoridad si Glenda, nananatiling tanong ng marami: Paano ito umabot sa ganito?

Saan ang tulong mula sa LGU? Nasaan ang mga taong malapit sa kanya? Bakit walang nakapansin ng palatandaan ng delikado niyang estado?

✦ ANG PAGHINGI NG TAWAD MULA SA KULUNGAN

May be a black-and-white image of 3 people, baby, segway, hat, scooter and text

Sa unang panayam mula sa kulungan, sa ilalim ng mahigpit na pagbabantay, isa lamang ang nais sabihin ni Glenda:

“Hindi ko alam kung anong pumasok sa isip ko. Mahal na mahal ko ang mga anak ko. Araw-araw akong pinapatay ng konsensya. Hindi ko hinihingi ang kapatawaran, pero sana maintindihan ninyo… Wasak na wasak na ako.”

✦ MGA AKSYON NGAYON

Ang LGU ng Sta. Maria ay nag-anunsyo na maglulunsad ng mental health programs para sa mga nanay at single parents. Samantala, ilang non-profit groups tulad ng Puso Para sa Ina ay nagsimula ng donation drive para sa psychological support at legal assistance ng mga ina na dumaranas ng matinding krisis.

✦ HULING PAALALA SA LAHAT

Hindi maitatangging isang malagim, hindi makatarungan, at lubos na nakakawasak na krimen ang naganap. Ngunit higit pa riyan, ito ay malupit na paalala ng kahinaan ng mga sistemang dapat sana’y pumoprotekta sa mga pinakamarupok sa atin—ang mga ina, ang mga bata, ang mga pamilyang nagigipit.

Kung may kilala kang nanay na tila tahimik, pero pagod…
Kung may kapitbahay kang bihirang ngumiti na dati’y masayahin…
Kung ikaw mismo’y pakiramdam ay wala nang makakapitan…

Magsalita ka. Lumapit. Kumapit.

Dahil minsan, isang yakap, isang tanong na “Okay ka pa ba?”, o isang tulong mula sa gobyerno o komunidad, ang pwedeng maging hadlang sa isang trahedyang tulad nito.