Sa mundo ng pulitika, kadalasang inaasahan na ang sinumang unang bumato ng putik ay siyang makakakuha ng atensyon at kakampi. Ito marahil ang naging kalkulasyon sa likod ng mga nagbabagang pahayag at “pasabog” ni Senator Imee Marcos laban sa administrasyon ng kanyang sariling kapatid, si Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. (PBBM). Sa isang malaking pagtitipon sa Luneta, tila walang preno ang naging pag-atake ng senadora, na nagdulot ng shockwaves hindi lamang sa kanilang mga taga-suporta kundi sa buong bansa. Ngunit sa isang di-inaasahang takbo ng tadhana, tila isang boomerang na bumalik ang opensiba. Sa halip na masira ang imahe ng Pangulo, isang kakaibang phenomenon ang nagaganap ngayon sa social media at sa kalsada: ang pagbaha ng awa, simpatiya, at suporta para kay BBM, maging mula sa mga taong hindi naman niya dating mga loyalista.

Ang Kabalintunaan ng “Pasabog”

Ang orihinal na layunin ng anumang propaganda o expose ay pahinain ang kalaban. Subalit, ayon sa obserbasyon ng mga political analysts at social media commentators, ang kabaligtaran ang nangyari. Ang kampo ng mga kritiko, partikular ang mga die-hard supporters ng nakaraang administrasyon at ni Senator Imee, ay maaaring nagdiwang sa mga binitiwang salita. Gayunpaman, para sa “silent majority” at sa mga Pilipinong nagmamasid sa gilid—mga taong pagod na sa bangayan—ang nakita nila ay hindi isang matapang na crusader, kundi isang kapatid na sinisiraan ang sariling kadugo sa harap ng publiko.

Ang epektong ito ay tinatawag na “Sympathy Vote” sa pinakamataas na antas. Ang Pilipinas ay isang bansang may malalim na pagpapahalaga sa pamilya. Kapag nakikita ng taong bayan na ang isang tao ay inaapi, lalo na kung ang umaapi ay kadugo nito, at ang inaapi ay nananatiling tahimik at disente, kusa itong kumukuha ng simpatiya. Nakita ng publiko si BBM hindi bilang isang makapangyarihang lider na nang-aabuso, kundi bilang isang tao, isang kuya, o isang nakababatang kapatid na tinitiis ang lahat ng insulto nang hindi gumaganti.

Ang Pananaw ni Ping Lacson: “Hindi Ito Maka-Pilipino”

Isa sa mga pinakamabibigat na reaksyon ay nagmula sa beteranong mambabatas na si dating Senator Panfilo “Ping” Lacson. Sa isang panayam, hindi napigilan ni Lacson na magpahayag ng kanyang pagkadismaya at awa para sa Pangulo. “Politika lang ang nakikita kong dahilan,” ani Lacson. Ngunit ang mas tumatak sa isipan ng marami ay ang kanyang pagsasalarawan sa ginawa ni Imee bilang “hindi maka-Pilipino.”

Binigyang-diin ni Lacson ang isang core value ng kulturang Pilipino: ang pagpapahalaga sa dangal ng pamilya. Ayon sa kanya, anumang hindi pagkakaunawaan sa loob ng pamilya ay dapat na nilulutas sa loob ng tahanan. “Huwag niyong sisiraan ang isa’t isa. Hindi culture ng mga Pilipino ‘yung wasakin mo ‘yung kapatid mo dahil hindi kayo magkasundo,” pahayag ni Lacson. Ang eksenang ito sa Luneta, kung saan ang isang kapatid ay nagsasalita ng masama laban sa isa sa harap ng libo-libong tao, ay tila paglabag sa hindi nakasulat na batas ng kaasalan ng mga Pilipino.

Dagdag pa ni Lacson, kahit hindi siya kamag-anak ng mga Marcos at hindi sila “close” ng Pangulo, bilang isang Pilipino at bilang isang tao, naramdaman niya ang sakit na maaaring nararamdaman ni BBM. “Imagine the pain that he was undergoing watching his own sister lampoon him like that,” aniya. Ang pahayag na ito ay sumalamin sa damdamin ng marami—na sa kabila ng pulitika, mayroong hangganan ang lahat, at ang paglapastangan sa kapatid sa pampublikong entablado ay lagpas na sa guhit.

Ang Kapangyarihan ng Katahimikan

Sa gitna ng ingay at akusasyon, ano ang naging sagot ni Pangulong BBM? Wala. At sa kanyang kawalan ng sagot, doon siya nakakuha ng lakas. Walang narinig na masamang salita mula sa Pangulo laban kay Senator Imee. Wala ring patutsada laban sa pamilya Duterte na hayagan ding bumabatikos sa kanya.

Ang estratehiyang ito ng “dignified silence” ay lalong nagpatingkad sa kaibahan ng dalawang panig. Sa isang banda, mayroong maingay, agresibo, at mapanirang mga pahayag. Sa kabila naman, mayroong isang lider na piniling magtrabaho at huwag pumatol. Para sa maraming Pilipino na pagod na sa “toxic politics,” ang katahimikan ni BBM ay tinitingnan bilang tanda ng pagiging disente at edukado. Ang persepsyon ng publiko ay lumipat: si BBM ang naging biktima, at ang mga umaatake sa kanya ang nagmukhang kontrabida. Ang awa ay isang napakalakas na emosyon na kayang tumibag kahit sa pinakamatitibay na pader ng pulitika.

Ang Sakripisyo ng Isang Anak: Ang Kwento ng Kidney Transplant

Upang lalo pang paigtingin ang nararamdamang simpatiya ng publiko, muling lumutang ang mga lumang video at impormasyon tungkol sa kalusugan at sakripisyo ni BBM noong dekada ’80. Isang malaking sampal sa mga akusasyon ng pagiging “bangag” o drug user ang medikal na kondisyon ng Pangulo.

Sa isang lumang interview, inamin ni BBM na siya ay asthmatic at mayroon lamang nag-iisang kidney. Bakit isa na lang? Dahil noong 1983, sa panahon na naghihingalo ang kanyang amang si dating Pangulong Ferdinand Marcos Sr., si Bongbong ang nag-donate ng kanyang sariling kidney upang dugtungan ang buhay ng ama. Ito ay isang “profound personal sacrifice” na ginawa niya noong siya ay binata pa lamang.

Ang kontekstong ito ay nagbigay ng bagong kulay sa kasalukuyang hidwaan. Itinatanong ng mga netizens: Nasaan ang ibang miyembro ng pamilya noong kailangan ng ama ng kidney? Si BBM ang nagbigay ng bahagi ng kanyang katawan. Siya rin ang laging nasa tabi ng ama noong mga panahon ng kaguluhan at exile. Ang naratibong ito ng pagiging “masunuring anak” at “mapagmahal na kapatid” ay lalong nagpabigat sa imahe ni Imee bilang kapatid na tumalikod at naninira ngayon.

Bukod dito, ang medikal na katotohanan na may iisang kidney na lamang si BBM ay ginagawang imposible o napakadelikado para sa kanya ang paggamit ng ilegal na droga—isang paboritong akusasyon ng kanyang mga kritiko. Ang mga taong may ganitong kondisyon ay kailangang maging maingat sa kanilang kalusugan, na sumasalungat sa ipinipintang larawan ng oposisyon.

Konklusyon: Ang Puso ng Pilipino ay Nasa Panig ng Inaapi

Sa huli, ang pulitika sa Pilipinas ay hindi lamang tungkol sa plataporma o ideolohiya; ito ay tungkol sa puso at emosyon. Ang ginawang pag-atake ni Senator Imee Marcos, bagama’t maaaring may layuning pulitikal, ay tumama sa maling nota sa pandinig ng bayan. Naisip nilang wasakin ang Pangulo, ngunit sa proseso, sila ang nagmukhang mapanira at walang puso.

Ang simpatiya ng taong bayan ay ngayon nakatuon kay BBM—hindi dahil siya ay perpekto, kundi dahil sa harap ng matinding pagsubok mula sa sariling kadugo, pinili niyang manatiling disente. Napatunayan ng pangyayaring ito na sa kulturang Pilipino, ang pagiging “tunay” at “marangal” ay mas matimbang kaysa sa pagiging maingay. Habang patuloy ang batikos, tila lalo lamang tumitibay ang suporta para sa Pangulo, isang patunay na minsan, ang katahimikan ay ang pinakamalakas na sigaw ng tagumpay.