Marcoleta Binanatan ang DOJ sa Senado: “Hindi Pwedeng Baluktutin ang Batas”
Umigting ang tensyon sa isang pagdinig sa Senado nang muling binanatan ni Senator Rodante Marcoleta ang Department of Justice (DOJ) dahil sa umano’y kakulangan nito sa pagiging patas at mahigpit na pagtalima sa batas. Pinunto ng senador ang ahensya na tila lumalayo sa pangunahing tungkulin nitong ipagtanggol ang hustisya, lalo na sa mga usapin ng Witness Protection Program (WPP) at mga desisyong may kinalaman sa International Criminal Court (ICC).
Sa simula pa lamang ng pagdinig, mariing itinuro ni Marcoleta ang kahalagahan ng konkretong epekto ng DOJ sa pang-araw-araw na buhay ng mamamayan. “Kung nakikinig ang isang karaniwang tao, maiintindihan ba niya kung paano siya natutulungan ng mga programang ito? Mas ligtas ba siyang maglakad sa gabi ngayon? Mas mapayapa na ba ang komunidad?” tanong niya.
Isa sa mga pinakamainit na isyu ay ang polisiya ng DOJ sa WPP hinggil sa “restitution” o pagbabalik ng nakuhang yaman bago mapasok ang isang saksi sa programa. Iginiit ng DOJ na ito raw ay magandang polisiya, ngunit mariing kinontra ni Marcoleta. “Ano ba’ng sinasabi ninyong ‘good policy’? Wala iyan sa batas! Paano ninyo madadagdagan ng rekisito ang isang batas na malinaw ang nakasulat?” wika ng senador. Aniya, malinaw sa Section 10 ng batas na hindi kailangan ang anumang restitution bago makapasok sa WPP, at maaari itong pag-usapan lamang sa kasong isinasampa.
Hindi rin nakaligtas sa batikos ang DOJ sa isyu ng ICC. Ipinunto ni Marcoleta ang pagbabago ng posisyon ng ahensya mula sa pagtanggi na makipagtulungan sa ICC hanggang sa pagtulong sa pagdala sa korte ng isang dating pangulo. “Ano ang nagbago? Bakit parang nababaluktot ang prinsipyo depende sa kung sino ang nakaupo?” tanong niya. Tinukoy din niya ang Republic Act 9851, na nagbibigay hurisdiksiyon sa mga korte ng Pilipinas para sa mga kasong crimes against humanity at genocide, at iginiit na hindi na kailangan pang i-turn over sa ICC.
Sa kabila ng paliwanag ng DOJ, nanindigan si Marcoleta na mali ang interpretasyon ng ahensya. “Hindi ito tungkol sa opinyon ninyo. Ang batas ay malinaw — at kung ang mismong DOJ ay hindi nakakaintindi ng batayang batas, paano natin mapagkakatiwalaan na ito ang magtatanggol sa mga inosente?” giit niya.
Tinapos ni Marcoleta ang kanyang paninindigan sa panawagan sa DOJ na pagnilayan ang kanilang mga polisiya. “Ang layunin natin ay pareho: panagutin ang mga lumalabag sa batas. Pero kung ang mismong ahensya ng hustisya ay magpapakita ng kalituhan at kawalan ng prinsipyo, paano pa tayo magtitiwala na may tunay na katarungan?”
Pinuri naman ng ilang senador, kabilang si Sen. Sherwin Gatchalian, ang layunin ni Marcoleta. Aniya, hindi sapat ang mga chart at report ng DOJ kung hindi nararamdaman ng mga tao ang epekto ng mga programa nito.
Ang pagdinig ay nag-iwan ng malalalim na tanong sa publiko: nananatili pa bang tapat sa batas ang Department of Justice, o ito na mismo ang lumilihis sa daan ng hustisya? Sa huli, nanatiling buo ang paninindigan ni Marcoleta: “Hindi pwedeng baluktutin ang batas para lamang ‘mapasaya ang tao.’ Ang batas ay batas. Kung sisimulan nating baluktutin ito, wala nang saysay ang salitang hustisya.”
