Sa isang bansa kung saan ang paghahanap ng hustisya ay kadalasang matarik at puno ng pagsubok, ang kaso ni Jonel Nuezca ay nananatiling isang sugat sa kolektibong alaala ng mga Pilipino. Ang dating pulis na ito, na sangkot sa brutal na pagpaslang sa mag-inang Sonya at Frank Gregorio sa Paniqui, Tarlac, ay naging simbolo ng kalupitan at pag-abuso sa kapangyarihan. Ngunit kamakailan lamang, isang video ang kumalat at nagbigay ng panibagong layer sa trahedyang ito—isang video kung saan makikita si Nuezca sa loob ng Tarlac Jail, kinakantahan at inaasar ng kanyang kapwa mga preso, gamit ang mga salitang “I Don’t Care,” na may malalim at mapait na koneksyon sa kanyang mga biktima.
Ang insidente, na mabilis na kumalat online, ay nagpakita ng isang eksena na, para sa marami, ay tila isang anyo ng poetic justice. Si Jonel Nuezca, na dati ay may hawak na awtoridad at kapangyarihan, ay ngayon nasa posisyon ng kahinaan, kinakaharap ang galit at paghamak hindi lamang ng publiko kundi maging ng mga taong kanyang kasama sa likod ng rehas. Ang kantang “I Don’t Care” ay sinasabing nagmula sa huling mga salita ni Nanay Sonya Gregorio bago siya tuluyang pinaslang ni Nuezca, isang pahayag ng pagkabahala o pagtanggi na ngayon ay ginagamit laban sa mismong pumatay sa kanya. Ang paggamit ng mga preso sa linyang ito ay isang makapangyarihang pahayag, isang paalala sa kabigatan ng kasalanan ni Nuezca at sa patuloy na paghahanap ng hustisya para sa mga biktima.
Ang trahedya na naganap noong Disyembre 2020 ay nagulantang sa buong bansa. Isang simpleng pagtatalo sa isang right-of-way ang humantong sa isang nakakapanindig-balahibong pagpatay na nakunan pa ng video. Kitang-kita ang pagbaril ni Nuezca kay Sonya at Frank Gregorio sa harapan ng menor de edad na anak ni Nuezca. Ang walang awang pagkitil sa buhay ng dalawang inosenteng tao ay nagdulot ng malawakang pagkondena mula sa iba’t ibang sektor ng lipunan, kabilang na ang mga tagapagtaguyod ng karapatang pantao, mga lider ng simbahan, at maging ang mga opisyal ng gobyerno. Ang insidente ay naging isang litmus test para sa hustisya sa Pilipinas, at nagbigay-daan sa mas malalim na diskusyon tungkol sa accountability ng mga miyembro ng pulisya.
Mula nang mangyari ang krimen, ang pamilya Gregorio ay nakatanggap ng napakalaking suporta at simpatiya. Mula sa ordinaryong mamamayan hanggang sa mga personalidad sa showbiz at politika, maraming kamay ang dumamay at nagbigay ng tulong sa mga naulila. Ang mga donasyon, moral na suporta, at mga panawagan para sa mabilis na hustisya ay nagpapakita ng pagkakaisa ng mga Pilipino sa paglaban sa kawalang-katarungan. Ang pagpapakita ng pagkakaisa na ito ay nagbigay ng pag-asa sa pamilya Gregorio sa gitna ng kanilang matinding pagdadalamhati, na nagpapatunay na hindi sila nag-iisa sa kanilang laban. Ang bawat pagtulong ay hindi lamang materyal na suporta kundi isang pahayag ng pagkilala sa kanilang paghihirap at isang matibay na paninindigan laban sa karahasan.
Ang video ng pag-asar ng mga preso kay Nuezca ay higit pa sa simpleng panggigipit; ito ay sumasalamin sa malalim na pagnanais ng publiko para sa hustisya. Sa loob ng kulungan, kung saan ang mga taong nakagawa ng iba’t ibang krimen ay nagsasama-sama, ang paghamak kay Nuezca ay nagpapakita na maging sa mundong iyon, may mga moral na limitasyon na hindi dapat lampasan. Ang pagiging isang pulis ay nagbibigay ng pananagutan na protektahan at paglingkuran ang publiko, hindi para abusuhin ang kapangyarihan. Ang paglabag sa tiwalang iyon ay nagbubunga ng galit, hindi lamang sa labas ng bilangguan kundi pati na rin sa loob. Ang pag-awit ng “I Don’t Care” sa kanya ay isang pahiwatig na ang kanyang pagkilos ay hindi lamang labag sa batas kundi labag din sa pinakapangunahing pagpapahalaga ng sangkatauhan.
Ang pagnanais na makamit ang hustisya ay isang puwersang nagtutulak sa lipunan. Para sa pamilya Gregorio, ang bawat balita tungkol sa pag-usad ng kaso, at maging ang mga insidente tulad ng pag-asar ng mga preso kay Nuezca, ay nagbibigay ng kahit kaunting kapanatagan na hindi makakalimutan ang kanilang mga mahal sa buhay at na may pananagutan ang nagkasala. Ang kaso ni Jonel Nuezca ay nagsilbing isang aral at isang hamon sa sistema ng hustisya sa Pilipinas. Ito ay nagpapaalala sa atin na ang kapangyarihan ay may kaakibat na malaking responsibilidad, at ang pag-abuso nito ay may malalim at malawak na epekto.
Sa huli, ang pagkilala sa emosyon at ang pagsisikap na makamit ang katarungan ay nananatiling pundasyon ng isang matatag na lipunan. Ang bawat indibidwal ay may karapatan sa buhay at seguridad, at ang sinumang lumabag dito ay dapat managot. Ang video ng mga preso na umaasar kay Jonel Nuezca ay isang paalala na ang alaala ng mga biktima ay patuloy na nabubuhay, at ang paghahanap ng hustisya ay hindi natatapos sa loob ng hukuman lamang, kundi sa puso at isipan ng bawat Pilipinong naniniwala sa tama at makatarungan. Patuloy na susubaybayan ng publiko ang kaso, umaasa na ang huling paghatol ay magdadala ng tunay na kapayapaan sa mga Gregorio at magpapatunay na walang sinuman ang nakakataas sa batas.
Full video:
