Matigas na Linya ni Remulla: Graft sa Flood Control, Mabilis na Paglilitis, at Pagsisikap na I-reset ang Pananagutan

Sa kanyang unang mga araw bilang pansamantalang pinuno ng kampanya laban sa katiwalian, naglatag si Boying Remulla ng adyendang agad na umalingawngaw sa politika at social media. Binigyang-diin niyang pangunahing prayoridad ang pag-usig sa umano’y korupsiyon sa mga proyektong pang-flood control—isang sektor na matagal nang binabatikos dahil sa kakulangan sa transparency at labis na gastusin—at iginiit na uusad ang mga kaso nang tuluy-tuloy.

Nagulat ang marami, lalo na ang mga tagasuporta ng nakaraang administrasyon, dahil kabilang sa binanggit na babantayan ang ilang proyekto sa Davao. Ang halagang umiikot sa talakayan—₱52 bilyong alokasyong kuwestiyonable o hindi matunton—ay lalong nagpatindi sa usapin, kahit hindi pa inilalantad nang buo ang mga dokumento sa publiko. Sa online, nagpukol ng akusasyon ang magkabilang panig: hinihiling ng mga kritiko kung bakit inuuna ang flood control, habang iginiit ng mga kaalyado na palawakin ang mga imbestigasyon at huwag magtangi ng mga kilalang apelyido.

Sa mga panayam, gumamit si Remulla ng tuwirang balangkas: buwis sa paglago ang korupsiyon, at dapat pabilisin ang paglilitis. Iginiit niyang sa pamamagitan ng tuluy-tuloy na pagdinig, maaaring umabot sa hatol ang mga kaso sa loob ng tatlo hanggang apat na buwan—isang takdang-panahong nakikita niyang makapagpapahina sa katiwalian at makapagpapatatag ng tiwala. Payak ngunit mabigat ang lohika: kung makarating ang pondo sa proyektong dapat nitong mapuntahan, bibilis ang pag-unlad ng ekonomiya.

Umani rin ng atensyon ang kanyang paghahambing sa estilo ng naunang ombudsman. Binatikos niya ang pag-urong sa mga lifestyle check at ang pagtatago umano ng ilang impormasyon kaugnay ng asset disclosures, na aniya’y nagpatulog sa maraming kaso at nagsilbing panangga ng makapangyarihan. Nangako siyang ibabalik ang higpit sa pagsusuri at bubuksan muli ang mga matagal nang naisantabing imbestigasyon kung may batayang ebidensya. Binigyang-diin niyang institusyonal na integridad ang layon—hindi ang pagtarget sa sinumang apelyido; at kung may probable cause, maging apelyidong Duterte man, hindi dapat malibre.

Kasabay nito, umusad ang case-building. Isang yunit na tinutukoy sa mga briefing bilang Integrity and Corruption Investigation (ICI) ang umano’y nag-rekomenda ng pagsasampa ng kaso laban sa ilang mambabatas at iba pang personalidad. Nabanggit ang posibilidad ng mga lookout bulletin at iginiit ng mga opisyal na ang mga referral ay nakasandig sa dokumentadong patunay, kabilang ang ilang pag-amin. Maging mga pangalan mula sa showbiz ay lumutang sa usapan tungkol sa pagsusuri ng ari-arian—patunay na ang lifestyle audits ay umaabot lampas sa halal na opisina tungo sa mas malawak na ekosistema ng impluwensya.

Hindi malabo ang tono ni Remulla sa pagpapatupad. Nanawagan siya ng mas mahigpit na kondisyon sa mga mabilanggong opisyal na nahatulan—tinututulan ang tinawag niyang “bakasyong” detensyon at iginiit ang realidad ng kulungan—siksikan, init, at limitadong pribilehiyo—bilang bahagi ng nakapipigil na parusa. Binanggit niya ang ilang kilalang detainee na nakakapag-post pa sa social media, at sinabing pinahihina ng nakikitang “lambot” ang tiwala ng publiko.

Ikalawang haligi ang transparency sa yaman. Ipinanawagan niya ang masusing pag-uulat sa mga luxury asset—alahas, sasakyan, at iba pang mataas ang halaga—at binanggit ang mga numerong nakaagaw-pansin sa mga briefing, gaya ng isang kuwintas na nagkakahalaga ng ₱300 milyon at singsing na ₱15 milyon. Layunin umano nito ang traceability: pagtutugmain ang idineklarang kita at nakikitang pamumuhay, at itaas sa pormal na pagsisiyasat ang anumang hindi tugma.

Lahat ng ito’y nagaganap habang mainit ang usapan tungkol sa posibleng permanenteng kalihim ng katarungan at pagbabalik ng ilang dating opisyal. Tila sinisikap ni Remulla na isantabi ang “personnel politics,” at iginiit na ang tunay na sukatan ng kredibilidad ay ang usad ng mga kaso, hindi ang mga appointment.

Sa huli, tagumpay o kabiguan ng kampanya ay nakasalalay hindi sa matitinding sound bite kundi sa husay ng pagtatrabaho. Masalimuot ang kontrata sa flood control: may teknikal na annexes, variation orders, at multi-year tranches na kailangang buuin nang eksakto. Ang mabilis na paglilitis ay nangangailangan ng disiplinadong kalendaryo, handang saksi, at mga hukuman na kayang mag-tuloy-tuloy na pagdinig. Ang mga lifestyle audit ay dapat sumunod sa due process at igalang ang lehitimong pribasiya, habang mabilis na inilalantad ang mga iregularidad. At higit sa lahat, kailangang nakikitang pantay ang pagpapatupad—anumang partido, rehiyon, o apelyido.

Sa ngayon, malinaw ang teorya ng pagbabago ni Remulla: tutukan ang sektor na malaki at lantad ang leakages; paandarin ang mga kaso nang tuluy-tuloy hanggang hatol; ibalik ang mga kasangkapan ng transparency na sumusubaybay sa yaman; at higpitan ang parusa sa mga mapapatunayang nagkasala. Sa mga susunod na buwan, susubukin ng pinakamabagsik na realidad ng bansa—kumplikadong kontrata, pulitikal na pagtulak-hila, at baradong docket ng korte—ang teoryang ito. Kung uusad ang mga kaso at may mga mahahatulan, magiging malinaw ang mensahe. Kung hindi, mahihirapan ang salaysay ng reporma na lagpasan ang lumang pagdududa.