“Magpapasko sa Kulungan”: Ang Listahan ng Takot at Ang Pagbabalik ng Batas

Ang hangin sa Malacañang ay tahimik, ngunit sa loob ng bulwagan, mabigat ang atmospera. Isang listahan na kumakalat — isang listahan na magpapayanig sa buong bansa bago mag-Pasko. “Linggo na lang ang bibilangin natin… marami-rami ang magpapasko sa kulungan,” ang pahayag ni Secretary Manuel Bonoan Dion, kalihim ng Department of Public Works and Highways (DPWH), na agad nagbigay-daan sa mga tanong ng publiko: sino ang mga tinutukoy niyang tao? Bakit biglang bumigat ang mga pangalan sa mga dokumento ng Ombudsman? At totoo nga ba na kabilang dito ang ilang mga senador, congressman, at kontratista na matagal nang itinuturing na “hindi mapakialaman” ng batas?

Ang “Listahan ng Takot” at ang Pagbukas ng mga Kaso

Ayon kay Secretary Dion, hindi simpleng kasong administratibo ang mga ito. Ang mga kasong inihain ay mga kriminal na kaso, na may matibay na ebidensya, mga testigo, at mga pinangalanang mga indibidwal. Sa unang kaso pa lamang sa Bulacan, 26 katao na ang sinampahan, kasama na ang mga tauhan ng DPWH at anim na kilalang kontratista. Kasunod nito, lumabas ang kaso sa Mindoro, kung saan sangkot umano si dating Congressman Zaldy Co at ang kanyang kumpanya, ang Sunwest Corporation.

Hindi lang iyon, lumutang din ang mga pangalan ng mga kumpanya tulad ng Sarah Discaya, Wawa Builders, at Sims Construction na sangkot sa mga substandard flood control projects, na sinasabing binayaran nang buo kahit walang natapos na proyekto. Ayon sa isang opisyal ng NBI na kasali sa imbestigasyon, “May proyekto raw sa papel, pero sa aktwal, lupa lang at tubig ang naroon. Parang multo — pero milyun-milyon ang pinakawalan.”

Ang Lihim na Listahan at ang Pagbubukas ng Pagsisisi

Hindi pa dito nagtatapos ang kwento. Ayon kay Secretary Dion, may lihim na listahan pa na binubuo ngayon sa loob ng DPWH. Kasama sa listahang iyon ang mga pangalan ng ilang mga senador, congressman, at district engineers. Isa sa mga tinututukan ng Ombudsman ay ang mga anomalous flood control projects na pinaghirapan ng mga politiko tulad nina Senator Jinggoy Estrada, Senator Joel Villanueva, at Congressman Eric Yap. Ang mga proyekto umano ay pinagkakitaan ng daan-daang milyong piso, ngunit hindi natupad ang mga pangako ng mga ito.

Ang Mabilis na Pag-usad ng mga Kaso

Sa kabila ng lahat ng mga pangyayaring ito, sinabi ni Secretary Dion na mabilis ang pag-usad ng mga kaso. Ayon sa kanya, tatlo hanggang apat na major cases na ang naihain sa Ombudsman, at inaasahang lalabas ang mga unang warrant of arrest sa loob ng ilang linggo. “Confident kami,” dagdag pa ng kalihim, “Maraming magpapasko sa kulungan. Hindi na ito aabutin ng bagong taon.”

Ang Department of Justice (DOJ) ay nagpatuloy sa kanilang imbestigasyon, na nagbigay tuwa sa mga mamamayan na naghahangad ng hustisya. Kabilang sa mga nasakdal ay ang dating kongresista Zaldy Co, at si Congressman Eric Yap na tinuturing ngayon bilang person of interest sa La Union flood project na tinawag na “Silver Wolves.” Ang proyekto ay binayaran ng buo kahit hindi pa ito naumpisahan.

Ang “Christmas Crackdown” ng Administrasyong Marcos

Hindi lingid sa kaalaman ng nakararami, sa likod ng mga pangyayaring ito ay si Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. mismo, na nagbigay ng utos na bilisan ang pagsasampa ng kaso laban sa mga sangkot sa mga krimen ng korapsyon. Ayon sa pangulo, “Hindi na puwedeng abutin ng siyam-siyam. Ang mga dapat managot, mananagot ngayon.”

Ang “Christmas crackdown” ng administrasyon ay isang malawakang paglilinis sa hanay ng mga opisyal at kontratista ng DPWH na sangkot sa mga ghost projects at overpriced flood controls. Sa bawat kasong isinasampa, may mga pamilya ring apektado, mga tauhang natatakot, at mga taong humihingi ng pangalawang pagkakataon.

Ang Huling Pagkakataon at Ang Pag-asa sa Hustisya

Sa gitna ng galit, takot, at kaguluhan, nagbigay ng isang mensahe ng pag-asa si Secretary Dion: “Ang hustisya ng tao ay mabagal, pero ang hustisya ng Diyos ay hindi natutulog.” Ang bawat kasong ito ay may mga taong apektado, ngunit ayon sa mga pastor at lider espiritwal, ito rin ay isang panahon ng pagsisisi at pagbabago.

Habang papalapit ang Pasko, ang tanong ay hindi na kung sino ang mananagot, kundi kung hanggang saan hahantong ang imbestigasyon. Ang ilan ay tahimik na, ang iba nama’y nagpapanik, habang ang publiko ay naghihintay ng katotohanan. Ngunit iisa ang sigaw ng taong bayan: “Sana, sa wakas, ang batas ay pantay sa lahat.”

Ang Katapusan ng Kasaysayan

Ngunit ayon kay Secretary Dion, “Linggo na lang ang bibilangin natin,” at marahil, ang malamig na Pasko ngayong taon ay hindi dahil sa panahon kundi dahil sa rehas na bakal na magiging tahanan ng ilan sa mga makapangyarihan.