“Ang Pagyanig ng Katotohanan: Bagong Pagsabog mula sa ICC laban kay Bato dela Rosa”

Sa gitna ng katahimikan ng gabi, muling yumanig ang mundo ng pulitika sa Pilipinas matapos ilabas ng International Criminal Court (ICC) ang pinakabagong update tungkol sa kanilang imbestigasyon laban kay Senador Ronald “Bato” dela Rosa. Isang dokumentong lumabas mula sa isang insider sa The Hague ang nagsiwalat ng mga bagong detalye—at kung totoo man ito, posibleng maging pinakamalaking eskandalo sa kasaysayan ng bansa mula nang umupo ang dating administrasyon ni Rodrigo Duterte.

Ayon sa ulat, lumalabas na may mga bagong testimonya at ebidensya na isinumite sa ICC mula sa ilang dating opisyal ng pulisya. Ang nakakagulat, isa sa mga ito ay umano’y dating malapit na tauhan ni Dela Rosa mismo. Ang insider na ito, ayon sa dokumento, ay nagsimulang makipagtulungan matapos umano siyang makaramdam ng banta sa sariling kaligtasan. “Hindi ko na kayang manahimik,” aniya sa isang leaked transcript na kumalat online kagabi.

Ang naturang update ay agad na nagdulot ng matinding reaksyon sa social media. Sa loob lamang ng ilang oras, nag-trending ang #ICCUpdate, #BatoIssue, at #JusticePH. Libo-libong Pilipino ang nagpahayag ng kanilang pagkagulat at iba’t iba ring opinyon. May mga nagsasabing tama lang na harapin ng mga sangkot ang hustisya, habang may ilan namang naniniwalang bahagi lang ito ng political agenda upang siraan ang mga dating opisyal ng gobyerno.

Ngunit ang mas nakakakilabot sa lahat—ayon sa ulat ng Rappler Europe Desk—ay may mga confidential attachments pa raw na hindi pa isinasapubliko ng ICC. Isa raw dito ang naglalaman ng detalyadong talaan ng mga operasyon sa ilalim ng War on Drugs program, kasama ang mga pangalang hindi pa nailalantad. Kung totoo ito, maaaring magbago ang buong direksyon ng kaso.

Samantala, hindi rin nagpahuli si Senador Dela Rosa. Sa isang mabilisang panayam kagabi, galit niyang itinanggi ang mga akusasyon. “Hanggang ngayon, puro haka-haka lang yan. Wala pa silang pinatutunayang krimen!” matigas niyang pahayag habang nakaharap sa mga mamamahayag. Idinagdag pa niya na ito ay “pambabastos sa soberanya ng Pilipinas” at “malinaw na panghihimasok ng dayuhan.”

Gayunpaman, sa likod ng kanyang matatag na imahe, may mga ulat na nagsasabing nagsimula na ring magpulong ang ilang mga alyado niya sa Senado upang pag-usapan ang mga posibleng hakbang. Isang hindi pinangalanang senador ang nagsabi, “Kung lalala ito, baka kailangan nating maghanda sa anumang pwedeng mangyari.”

Habang lumalalim ang gabi, unti-unting lumalabas ang iba pang impormasyon. Ayon sa Manila Global Review, isang opisyal mula sa ICC na tumangging magpakilala ang nagsabing, “The Philippine case is entering a critical phase.” Ibig sabihin—hindi lang simpleng update ito, kundi senyales na papalapit na ang desisyon kung itutuloy ba ang mga charges o hindi.

Sa kabila ng lahat, hati pa rin ang sambayanan. Ang ilan ay naniniwalang panahon na upang managot ang mga may sala, ngunit may mga nanindigan na hindi dapat hayaan ang mga banyagang korte na manghimasok sa ating bansa. “Pilipino ang dapat humusga sa Pilipino,” sabi ng isang netizen. Pero ang iba naman ay mariing tumutol: “Kung dito walang hustisya, saan pa tayo lalapit?”

Habang patuloy ang pagtatalo, may isa pang nakakagulat na pahayag ang lumabas kaninang madaling araw. Isang dating miyembro ng Human Rights Watch Philippines ang nagsabing may mga dokumentong nagmula pa sa loob ng Malacañang noong 2017 na ngayon ay nasa kamay na ng ICC investigators. “Ito ang matagal nang tinatago sa publiko,” sabi niya. “At kapag lumabas ito, magugulat ang buong bansa.”

Ang tanong ngayon: hanggang saan aabot ang imbestigasyon na ito? May ilan nang lumalabas na spekulasyon na hindi lang si Dela Rosa ang posibleng madawit, kundi pati ang ilan pang mataas na opisyal na may direktang kinalaman sa war on drugs campaign. Kung totoo ang mga ito, maaari itong magdulot ng malawakang epekto hindi lang sa pulitika kundi pati sa imahe ng bansa sa mata ng mundo.

Sa mga susunod na araw, inaasahan ang isang opisyal na pahayag mula sa ICC. Ngunit bago pa iyon, nagpaalala ang ilang eksperto sa batas na maging mapanuri at huwag basta maniwala sa mga unverified sources. Gayunpaman, para sa karamihan ng mga Pilipino, sapat na ang mga lumalabas na piraso ng impormasyon upang magsimula ng mga tanong na matagal nang gustong itanong: sino ang tunay na responsable, at sino ang dapat managot?

Habang patuloy na lumalabas ang mga update, isang bagay lang ang malinaw—ang kwentong ito ay malayo pa sa katapusan. Ang bawat bagong impormasyon ay parang piraso ng puzzle na unti-unting bumubuo ng mas malaking larawan ng katotohanan. At sa oras na mabuo ito, baka ito na ang magpabago sa kasaysayan ng bansa magpakailanman.