BIGLANG LUMABAS ANG ISANG VIRAL VIDEO, AT MARAMI ANG NAGISING SA NAKAKAGULAT NA KATOTOHANAN?!

Noong gabi ng Oktubre 29, bandang alas-diyes ng gabi, isang video ang biglang lumabas sa social media na agad nagdulot ng matinding kaguluhan sa buong bansa. Sa loob lamang ng ilang minuto, kumalat ito sa Facebook, TikTok, at YouTube, at umabot sa milyun-milyong views bago pa man maghatinggabi. Ngunit higit pa sa pagiging “viral,” ang naturang video ay tila nagbukas ng pinto sa isang mas malalim at nakakatakot na katotohanan.

Ang video, na sa unang tingin ay mukhang ordinaryong footage lamang ng isang press conference, ay nagpapakita ng isang lalaking nagngangalang Rafael de Guzman, isang dating empleyado ng isang makapangyarihang kumpanya ng enerhiya sa bansa. Habang nanginginig ang kanyang kamay at halatang takot, nagsalita siya ng mga salitang nagpayanig sa puso ng bawat Pilipinong nakapanood:

“Hindi nila gustong malaman ng publiko kung saan talaga napupunta ang pondo. Lahat ito ay kontrolado.”

Sa sumunod na mga segundo, biglang naputol ang video, na tila pinutol nang sapilitan. Ngunit bago ito tuluyang mag-blackout, maririnig ang isang malalim na boses sa background:

“Alam mo na ang mangyayari kung magsasalita ka.”

Ang mga salitang iyon ang nagdulot ng sunod-sunod na teorya sa internet. Sino ang boses sa likod ng video? Bakit natigil bigla ang broadcast? At higit sa lahat—buhay pa ba si Rafael?

Kinabukasan, habang patuloy na pinag-uusapan ng mga netizen ang pangyayari, isang anonymous account ang muling nag-upload ng mas mahabang bersyon ng video. Sa bersyong ito, malinaw na makikita si Rafael na may hawak na folder, puno ng mga dokumentong may pirma ng ilang kilalang personalidad sa gobyerno. Sa ibaba ng mga papel, mababasa ang mga salitang “PROJECT REVERB”—isang proyektong hindi pa naririnig ng publiko, ngunit tila may kaugnayan sa mga pambansang pondo at enerhiya.

Dito nagsimula ang lahat.

Habang papalalim ang gabi, unti-unting lumalabas ang mga detalye. Ayon sa isang dating kasamahan ni Rafael, ang Project Reverb ay isang lihim na kasunduan sa pagitan ng ilang opisyal ng gobyerno at mga banyagang kumpanya. Ang layunin daw nito ay “modernisahin” ang sistema ng enerhiya ng bansa, ngunit sa katotohanan, ginagamit lamang ito para mailipat ang pondo sa mga pribadong bulsa.

Marami ang naniniwala na ang video ni Rafael ay bahagi ng isang mas malaking operasyon upang ilantad ang katiwalian. Ngunit may ilan din na nagdududa. May mga nagsasabing peke raw ito, gawa ng artificial intelligence, at ginagamit lamang para maghasik ng takot o magdulot ng kaguluhan sa publiko bago ang nalalapit na eleksyon.

Gayunman, isang bagay ang hindi maitatanggi: may nawawala.
Kinumpirma ng pamilya ni Rafael na dalawang araw bago lumabas ang video, hindi na siya makontak. Naiwan sa bahay ang kanyang cellphone, wallet, at laptop—ngunit walang bakas kung saan siya nagpunta.

Ang kanyang asawa, si Marites de Guzman, ay emosyonal na nagbigay ng pahayag sa media:

“Hindi siya magsisinungaling. Alam kong alam niyang delikado ang ginagawa niya, pero sabi niya sa akin, ‘Kung hindi ako magsasalita, sino pa?’”

Habang patuloy ang mga tanong, lumabas naman ang isang nakakagulat na impormasyon mula sa isang whistleblower na nagsabing may mga taong nagmamasid sa bahay ni Rafael ilang linggo bago ito mawala. Ang mga sasakyan daw ay walang plaka, at may mga lalaking nakaitim na palaging nasa paligid.

Ilang mamamahayag ang nagtangkang hanapin si Rafael, ngunit ayon sa kanila, tila may mga puwersang pumipigil. Dalawang reporter na nagtangkang sundan ang kaso ay nag-ulat na sinusundan sila ng hindi kilalang mga tao.

Ang mga mambabatas naman ay hati ang opinyon. Ang ilan ay nananawagan ng imbestigasyon, habang ang iba ay nagsasabing huwag basta maniwala sa “sensational” na content online. Ngunit kahit anong paliwanag nila, hindi mapigilan ng publiko ang lumalaking duda: may tinatago ba talaga ang gobyerno?

Pagkaraan ng tatlong araw, isang bagong clip na sinasabing “karugtong” ng viral video ang lumabas. Sa clip na ito, makikita si Rafael na naglalakad sa isang madilim na pasilyo, hawak pa rin ang parehong folder. Lumilingon-lingon siya, tila may sinusundan o iniiwasan. Pagkatapos ay maririnig ang tunog ng pinto, kasunod ang sigaw—at tuluyang nag-blackout ang video.

Mula noon, wala nang bagong update. Ngunit sa mga social media platform, patuloy ang pagdagsa ng mga haka-haka: may mga nagsasabing nakita si Rafael sa Cebu, ang iba naman ay naniniwalang tinulungan siya ng mga kapwa whistleblower upang magtago sa ibang bansa.

Sa kabilang banda, isang hacker group na tinatawag na “Ang Mga Dilim” ang naglabas ng pahayag:

“Ang katotohanan ay hindi kailanman mananatiling nakatago. Ang susunod na file ay ilalabas namin sa tamang oras.”

Ang mensaheng iyon ay nagdulot ng matinding kaba sa mga makapangyarihang sektor. Lahat ay nag-aabang—ano ang laman ng susunod na “file”?

Sa gitna ng lahat ng ito, isang bagay lamang ang malinaw: nagising ang mga tao.
Ang viral video ni Rafael de Guzman ay hindi lamang simpleng footage—ito ay naging simbolo ng panawagan para sa katotohanan, transparency, at hustisya. Sa bawat share, comment, at hashtag, tila lumalakas ang tinig ng mga Pilipinong matagal nang naghahangad ng sagot.

Ngunit hanggang kailan magtitiis ang katotohanan sa dilim?
At sino ang susunod na maglalakas-loob na magsalita?