SA HULING HABILIN NI EMMAN
(Isang kwento ng pag-ibig, pagsisisi, at isang lihim na nagbago ng lahat)

Tahimik ang buong kapilya. Ang lamig ng hangin ay tila dumadaloy sa bawat sulok, habang unti-unting bumababa ang araw sa may bintana. Sa harap ng kabaong, nakatayo si Liza—ang babaeng pinakamamahal ni Emman. Sa mga mata niya, halatang pagod na pagod na siya sa pag-iyak. Ngunit higit sa lahat, litong-lito siya sa iniwang sulat ng lalaki.
“Huwag mo itong bubuksan hangga’t hindi mo handang marinig ang totoo,” iyon ang nakasulat sa sobre na nasa ibabaw ng kabaong ni Emman.
Limang taon silang magkasama, ngunit sa huling sandali ng buhay ni Emman, tila may mga bagay siyang itinago—mga bagay na maaaring magbago sa lahat ng pagkakaintindi ni Liza tungkol sa kanya.
Matapos ang libing, nag-ipon ng lakas ng loob si Liza. Binuksan niya ang sobre. Nakasulat sa loob:
“Kung binabasa mo ito, ibig sabihin wala na ako. Hindi ko kayang sabihin sa’yo nang harapan, dahil baka mas masaktan kita. Pero kailangan mong malaman… hindi ako si Emman na nakilala mo.”
Napahinto siya. Nanlamig. Ang mga kamay niya ay nanginginig habang unti-unting binabasa ang bawat linya.
“Ang tunay kong pangalan ay Emmanuel Dela Cruz, pero hindi ako ang anak ng mag-asawang Dela Cruz na sinabi ko. Ako ang kambal na itinago nila. Sa ospital noong ipinanganak kami, nagkapalit ang mga pangalan—at ako ang tinuring na ‘patay’ ng pamilya. Lumaki ako sa ampunan. Nang makilala kita, akala ko kaya kong itago ang lahat. Pero habang tumatagal, naramdaman kong hindi ko na kayang mabuhay sa kasinungalingan.”
Tumulo ang mga luha ni Liza. Hindi niya alam kung ano ang mas mabigat—ang pagkawala ng taong mahal niya o ang katotohanang hindi niya kailanman nakilala nang buo ang lalaking iyon.
Ngunit hindi pa doon natatapos ang lahat. Kasama sa sulat ang isang lumang USB. Sa sulok nito, may nakasulat na “Buksan mo lang kung handa ka sa katotohanan.”
Kinabukasan, binuksan ni Liza ang laptop. Sa loob ng USB, may isang video file na pinamagatang “Huling Mensahe.”
Lumabas sa screen si Emman, payat at maputla, halatang nasa ospital na. “Liza…” mahina niyang sabi, “kung pinapanood mo ito, siguro wala na ako. Gusto kong humingi ng tawad. Hindi ko sinasadyang lokohin ka. Ginawa ko lang ang lahat para makalapit sa taong gusto kong protektahan—ikaw.”
May sumunod na eksena. Isang CCTV footage. Nakita doon si Liza—at isang lalaki na hawig kay Emman, pero may peklat sa pisngi. “Siya si Adrian,” paliwanag ni Emman sa video, “ang tunay kong kakambal. Siya ang naging dahilan kung bakit ako nagtagong matagal. Siya ang gumawa ng krimen sampung taon na ang nakalipas—at ginamit ang pangalan ko.”

Nagulat si Liza. Hindi niya alam kung anong mas nakakatakot: ang katotohanang may kakambal si Emman o na posibleng buhay pa ito.
Habang pinapanood niya ang video, biglang may kumatok sa pinto. Tatlong beses. Mabagal. Malakas.
Pagbukas niya ng pinto—isang lalaking nakaitim, may peklat sa pisngi. “Ikaw si Liza?” tanong nito. “Ako si Adrian.”
Nanigas si Liza. Hindi siya makapagsalita. Ngunit bago pa siya makareact, nagsalita ulit ang lalaki. “Hindi mo ako kailangang katakutan. Hindi ako narito para manakit. Gusto kong itama ang lahat. Si Emman ang nagligtas sa’kin noon—at binayaran niya iyon ng buhay niya.”
Doon na tuluyang bumuhos ang luha ni Liza. Habang ikinukuwento ni Adrian ang lahat, unti-unting nabubuo ang larawan ng katotohanan. Si Emman, sa kabila ng lahat ng kasinungalingan, ay nagsakripisyo upang iligtas ang kapatid niyang minsan nang itinuring na patay.
“Ang huling habilin niya,” sabi ni Adrian, “ay ipaalam ko sa’yo na mahal ka niya—higit pa sa sarili niya.”
Mula noon, araw-araw binibisita ni Liza ang puntod ni Emman. Dala niya ang isang puting rosas at isang sulat na hindi niya kailanman ibibigay kaninuman. Sa sulat na iyon, nakasulat lang ang tatlong salita:
“Nauunawaan ko na.”
At sa bawat pag-ihip ng hangin, tila naririnig niya ang tinig ni Emman:
“Salamat, Liza. Sa huling habilin ko, natagpuan mo rin ang katotohanan.”
Katapusan… o simula pa lang?
Marami ang nagtanong kung totoo nga bang kambal si Emman. Ang iba’y nagsasabing kathang-isip lamang ito, ngunit para kay Liza—ang lahat ay totoo. Dahil sa bawat gabi, sa katahimikan ng kanyang silid, naririnig pa rin niya ang mahina ngunit pamilyar na boses na bumubulong: “Huwag kang matakot. Nandito lang ako.”






