VP Sara, Nag-akusa ng ‘Impeachable Offenses’ Laban kay PBBM: ‘Betrayal of Public Trust’ at ICC, Sentro ng Krisis; Handa Nang Pumalit sa Kapangyarihan

Isang Hiyaw ng Katotohanan: VP Sara, Diretsahang Binalaan ang Administrasyong Marcos

Sa isang mabilis at hindi inaasahang pagbaliktad ng sitwasyon, lumabas ang isang balita na yumanig sa pundasyon ng kasalukuyang administrasyon: ang Vice President ng Pilipinas, si Inday Sara Duterte, ay nagbitaw ng matitinding akusasyon laban sa mismong Pangulo na kanyang kasama sa ilalim ng tinatawag na “UniTeam.” Ang mga pahayag ni VP Sara, na dating kilala sa kanyang pagiging kalmado at mas pinipiling tumahimik sa mga sensitibong isyu, ay nagbigay-daan sa isang nagliliyab na usapin ng korupsyon, paglabag sa Konstitusyon, at higit sa lahat, pagtataksil sa tiwala ng sambayanan.

Tila nagising ang damdamin ng bise presidente, isang abogado at dating alkalde ng Davao City, na hindi niya na maaaring balewalain ang mga nakikitang “impeachable offenses” [03:01] na naglalagay sa Pangulo sa balag ng alanganin. Ang krisis na ito ay hindi na lamang usapin ng pulitika, kundi isang seryosong hamon sa integridad ng pamahalaan at sa tiwala ng taumbayan sa mga nanunungkulan. Ito ay isang istorya ng paglaban para sa katotohanan, kung saan ang dating magkakampi ay ngayon, tila, nagtatangisan.

Ang Serye ng Impeachable Offenses: Mula sa Budget Hanggang sa Global Jurisdiction

Hindi nagpatumpik-tumpik si VP Sara sa pagbanggit ng mga partikular na kaso na, sa kanyang pananaw, ay sapat na basehan upang sampahan ng impeachment complaint si Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. Tatlo ang pangunahing punto na kanyang itinuturo, na bawat isa ay nagdadala ng bigat at seryosong implikasyon sa pambansang pamamahala.

Una, at marahil ang pinakamabigat, ay ang paglagda ng Pangulo sa General Appropriations Act (GAA) o ang National Budget para sa 2025. Binansagan ni VP Sara ang pagpirma sa GAA bilang “pinakamahusay na ebidensya” [04:17] ng pagkakaugnay ng Pangulo sa mga kontrobersyal na budget insertions. Ang mga insertions na ito ay tumutukoy sa mga diumano’y pondong inilipat o ipinasok sa pambansang badyet sa paraang kinuwestiyon ang legalidad at intensiyon.

Bilang isang abogado, ipinaliwanag ng Bise Presidente na ang pagpapahintulot sa ganitong uri ng pagkilos ay maituturing na “culpable violation of the constitution” [06:21]. Ang aksiyon ni PBBM, bilang pinakamataas na pinuno, na pumirma sa isang badyet na may sangkatutak na corruption [03:59] at insertions, ay nangangahulugan na siya ay accountable [06:13] dahil he allowed the insertions. Ang pagpapabaya, o ang tahasang pagpayag, sa mga katiwaliang ito ay isang direktang paglabag sa tungkulin ng Pangulo na protektahan at gamitin nang tama ang kaban ng bayan. Ito ay nagpapakita ng kakulangan sa masusing pagbusisi sa pambansang badyet bago ito pirmahan, o di kaya nama’y, may alam siya sa mga naganap na anomalya.

Ikalawa, itinuturing din na isang violation to the constitution [04:25] ang pagpapahintulot sa pagpasok ng International Criminal Court (ICC) sa bansa, na sinasabing dahilan ng pagkaka-dakip kay dating Pangulong Rodrigo Duterte. Ang isyu sa ICC ay matagal nang usapin sa Pilipinas, lalo na nang nagdesisyon ang bansa na umalis sa Rome Statute. Ang muling pagbubukas ng pinto sa ICC, taliwas sa naunang paninindigan, ay isang seryosong usapin ng soberanya at legalidad. Para kay VP Sara, ang hakbang na ito ay nagpapakita ng paglabag sa mga batas na pinaniniwalaan ng maraming legal expert na nilabag ng kasalukuyang administrasyon [04:57], lalo na sa konteksto ng ICC.

Ikatlo, ngunit hindi huli, ay ang isyu ng drug test.

Ang Hamon sa Drug Test: Isang Betrayal of Public Trust

Isa sa pinakamainit na bahagi ng pahayag ni VP Sara ay ang pagtutok niya sa isyu ng drug test. Mariing tinutukoy ng Bise Presidente ang pagtanggi ni Pangulong Marcos Jr. na sumailalim sa drug test, sa kabila ng panawagan at paghihinala ng publiko [00:08]. Para kay VP Sara, ito ay isang betrayal of public trust [05:07].

Ipinunto niya na noong manumpa ang Pangulo, he consecrate himself to the service of the nation [09:56], na ang ibig sabihin, ibinigay niya ang kanyang sarili sa bayan. Dahil dito, kung hihingin ng taong bayan [10:39] na siya ay magpa-drug test, obligado siyang sumunod. “Kapag sinabi ng taong bayan na gusto namin magpa-drug test ka, hindi ka pwedeng humindi,” [10:46] giit niya.

Idinagdag pa ni VP Sara, bilang tugon sa pag-iwas ng Pangulo, na handa siyang sumama kay PBBM upang magpa-drug test din, sinisiguro niya: “Huwag siyang mag-alala. Huwag siyang matakot. Sasamahan ko siya” [12:18]. Ang hamon na ito ay hindi lang personal, kundi nag-ugat sa nakikitang pagkadismaya ng publiko, kung saan, ayon sa pagmamasid sa video, “wala nang pumalakpak ang taong bayan” [00:24] tuwing makikita si PBBM sa mga pampublikong okasyon, at “Hindi na natutuwa ang taong bayan” [11:58] dahil sa kanyang pagiging “bangag” [00:37] at pagtangging tuparin ang panawagan. Ang epekto nito sa popularidad ng Pangulo ay kitang-kita sa pagkawala ng dating sigla at pagtanggap ng tao sa kanyang presensya [11:31].

Ang Gaslighting at ang Paratang na ‘Drug Addict’ Profile

Mas tumindi pa ang tensiyon nang banatan ni VP Sara ang ginagawang gaslighting [06:57] ng administrasyon. Ayon sa kanya, kapag nabubuking sila sa kanilang mga pagkakamali at kapalpakan, ang taktikang ginagamit ay ang gaslighting—ang paglilihis ng usapan o pagtuturo ng kasalanan sa ibang tao, gaya ng pagbato ng sisi sa mga Duterte [06:57].

Ang matindi, itinuro niya na ang ganitong pag-uugali ng gaslighting ay fits the profile of a drug addict [07:31]. Ang paratang na ito ay nagmula sa konteksto ng umano’y pag-atake ni PBBM sa kanyang sariling kapatid, si Senador Imee Marcos, na umano’y nag-aalala sa kanyang mga ginagawa. Sa halip na makinig sa pag-aalala ng pamilya, ang tugon diumano ay ang pag-blame [08:55] sa kapatid, isang katangian na inilarawan ni VP Sara bilang ugali ng mga gumagamit ng droga—na sa halip na aminin ang problema, ang sasabihin ay, “Wala akong problema, Ikaw yung problema” [09:17].

Ang akusasyon ng gaslighting ay nagpapakita ng malalim na hidwaan hindi lamang sa pulitika, kundi pati na rin sa loob ng pamilya. Ipinakita nito ang matapang na paninindigan ni VP Sara na ipagtanggol ang katotohanan, lalo na’t ginagamit ang paninisi at pagbaliktad ng katotohanan bilang sandata ng administrasyon.

Handa Nang Pumalit: Ang Hindi Matatawarang Mandato ng Konstitusyon

Kasabay ng kanyang mga akusasyon at hamon, mariin ding idineklara ni Vice President Sara Duterte ang kanyang kahandaan na humalili sa posisyon ng Pangulo kung sakaling mag-resign o mag-step down si PBBM. Bilang tugon sa mga kritiko, lalo na sa mga loyalista at “dilawan” na nag-aakusa sa kanyang pagiging atat na atat [01:53] maging presidente, ipinaliwanag ni VP Sara na ang kanyang pahayag ay hindi personal na ambisyon kundi isang simpleng pagtupad sa kanyang tungkulin at mandate ng constitution [01:47].

Sa kanyang exclusive interview, sinagot niya ang tanong tungkol sa kanyang kahandaang humalili sa pagkapangulo: “Of course, of course. There is no question about my readiness,” [15:35] wika niya. “Alam ko na first in line ako sa succession. Wala ng… kasi trabaho ‘yan ng vice president.” [15:42]

Ang kanyang paninindigan ay nakabase sa legal at konstitusyonal na responsibilidad, kung saan ang Bise Presidente ang first in line na humalili sa pinakamataas na posisyon kung ito ay mabakante. Ang kanyang deklarasyon ay nagbigay-linaw na ang kanyang pagiging handa ay hindi isang political attack [02:17] kundi isang propesyonal at konstitusyonal na obligasyon na pinirmahan niya sa kanyang panunumpa. Ito ay isang paalala sa publiko na ang bansa ay hindi magkakaroon ng power vacuum dahil mayroong nakahandang mamuno, batay sa itinakda ng Saligang Batas.

Ang Epekto ng Pagbubunyag: Yumanig ang Pambansang Pulitika

Ang mga pahayag ni VP Sara Duterte ay malinaw na hudyat ng pagkakagulo sa loob ng pinakamataas na antas ng pamahalaan. Ang dating “UniTeam” ay ngayo’y tila nagkakawatak-watak na, at ang krisis sa liderato ay lumalabas na sa publiko. Ang mga akusasyon ng korupsyon sa badyet, paglabag sa konstitusyon sa isyu ng ICC, at ang hindi pagtupad sa panawagan ng publiko para sa drug test ay nagbigay ng malaking dagok sa kredibilidad ng administrasyon.

Sa kabila ng mga seryosong paratang, ang Malacañang ay nananatiling tahimik at wala pang opisyal na pahayag [05:19] ang inilalabas. Ang pananahimik na ito ay lalo lamang nagpapalakas sa hinala ng publiko at nagbibigay ng puwang sa mga spekulasyon. Sa huli, ang pagbubunyag ni VP Sara ay nag-iwan ng isang malaking tanong sa sambayanan: Handa ba ang bansa sa posibleng pagbabago ng liderato, at sino ang mananaig sa labanang ito—ang katotohanan, o ang kapangyarihan?

Ang pangyayaring ito ay tiyak na magbubunsod ng malawakang debate at pagtalakay sa mga social media platforms at sa mga kalsada. Ito ay isang wake-up call para sa bawat Pilipino na mas maging mapagmatyag sa mga isyu ng pamamahala, dahil ang kinabukasan ng bansa ay nakasalalay sa kung sino ang hahawak ng renda ng kapangyarihan at kung paano niya ito gagamitin—para sa bayan, o para sa sariling interes. Ang krisis na ito ay hindi lamang isyu ng dalawang pinuno, kundi isang pagsubok sa pagiging matatag ng Konstitusyon at ng demokrasya ng Pilipinas. Ang panawagan para sa pananagutan ay lumalakas, at ang bawat Pilipino ay inaasahang maging bahagi ng pambansang diskusyon na ito.