Bagyong Opong: Dalawang Landfall, 3-Meter Storm Surge, at Banta ng Signal No. 4—Ang Gabay sa Pambansang Krisis

Isang malaking banta sa buhay at kabuhayan ang kasalukuyang kinakaharap ng Pilipinas. Ang minomonitor na si Severe Tropical Storm Opong, na nagbabanta ng posibleng pag-akyat sa kategoryang Bagyo (Typhoon) bago pa man ito tuluyang tumama sa kalupaan, ay nagpapakita ng pambihirang lakas na dapat paghandaan ng bawat Pilipino. Hindi na ito isang simpleng panawagan para sa pag-iingat, kundi isang seryosong babala ng krisis na posibleng magdala ng matitinding pinsala mula sa Southern Luzon pababa sa Mindanao.

Base sa pinakahuling ulat ng Pagasa at sa masusing pag-aaral sa forecast track, ang Bagyong Opong ay patuloy na binabaybay ang karagatan at huling namataan sa layong 150 kilometro silangan ng Borongan City, Eastern Samar. Taglay nito ang lakas ng hangin na 110 kilometro bawat oras (km/h) malapit sa sentro at bugso ng hangin na umaabot sa 135 km/h. Ang tulin ng pagkilos nito na 20 km/h patungong kanluran-hilagang-kanluran ay nangangahulugan na napakaliit na ng ‘lead time’ o oras na natitira para makapaghanda ang mga residenteng nasa gitna ng banta.

Ang Dalawang Mukha ng Panganib: Ang Dual Landfall Nightmare

Ang pinakamapanganib na detalye sa kasalukuyang forecast track ni Bagyong Opong ay ang posibilidad ng ‘dual landfall.’ Ito ay isang senaryo na bihirang mangyari, ngunit nagdudulot ng matinding pag-aalala.

Inaasahan na ang unang pagtama nito sa lupa ay magaganap bukas ng madaling araw, araw ng Biyernes, sa Northern Samar o sa hilagang bahagi ng Eastern Samar [01:56]. Ito ang unang hagupit na sasalubong sa bagyo, na magdadala ng malalakas na hangin at ulan na magsisimula nang maramdaman simula ngayong gabi sa malaking bahagi ng Eastern Visayas, Central Visayas, Caraga, at Northern Mindanao [00:37].

Ngunit hindi pa rito nagtatapos ang pagsubok. Pagkatapos ng unang landfall, inaasahan na magla-landfall itong muli, sa ikalawang pagkakataon, sa paligid ng Sorsogon [02:05]. Ang pagdaan nito sa Bicol Region, Northern Mimaropa, at Southern Calabarzon ang magiging sentro ng malaking pinsala sa mainland ng Luzon. Ito ay isang walang-tigil na paghataw sa puso ng bansa, na tatagos mula sa isla ng Visayas hanggang sa mga probinsya ng Southern Luzon. Ang bagyo ay inaasahang tuluyang lalabas ng kalupaan pagsapit ng Sabado ng madaling araw [02:21].

 

 

Ang Banta ng ‘Kategoryang Bagyo’: Posibleng Signal No. 4

Ang Bagyong Opong ay may kakayahang mag-intensify pa sa isang ganap na ‘Typhoon’ category bago ito tuluyang tumama sa kalupaan [03:06]. Bagamat inaasahang hihina ito pabalik sa Severe Tropical Storm habang tinatahak ang mainland [03:15], ang pangkalahatang lakas na dala ni Opong ay may kakayahang itaas ang pinakamataas na ‘Wind Signal’ sa antas na Signal Number 4 [06:34].

Ang ganitong kalakas na hangin ay hindi na biro. Posibleng magdulot ito ng malawakang pinsala sa mga imprastraktura. Ang mga kabahayan, lalo na ang mga light materials ang gawa, ay tiyak na mapipinsala. Ang mga matataas at matatag na istruktura ay maaari ring magtamo ng damage. Ang pinakamalaking banta ay ang pagguho ng mga poste ng kuryente at pagkaputol ng mga kable ng komunikasyon [06:49]. Kung kaya’t dapat maghanda ang lahat sa posibleng mawalan ng power supply at komunikasyon na tatagal nang ilang araw [07:02]. Ito ay magiging mas mahirap para sa mga LGU at mga rescue team na tumugon sa gitna ng krisis.

Ang epekto ng malakas na hangin ni Opong ay aabot sa napakalawak na sakop ng Pilipinas, hindi lang sa tinatahak nitong daanan. Hagip nito ang buong Visayas, Bicol Region, Mimaropa, Calabarzon, maging ang Metro Manila, Central Luzon, ilang bahagi ng Northern Luzon, at Northeastern Mindanao [03:38]. Walang dapat maging kampante, kahit ang mga nasa malalayong probinsya, dahil ramdam ang epekto ng bugso ng hangin sa halos buong bansa.

Ang Delubyo ng Baha: Mga Lugar na Nakasentro sa Higit 200mm na Ulan

Kaakibat ng mapaminsalang hangin ay ang napakalaking volume ng ulan na dala ni Bagyong Opong. Nagbabala ang Pagasa na ang mga malawakang pagbaha at pagguho ng lupa (landslides) ay halos tiyak na mangyayari [01:28] at [08:55].

Ayon sa forecast, ang mga sumusunod na lugar ay inaasahang tatamaan ng higit 200 milimetro (mm) ng ulan:

Ngayon Hanggang Bukas (Biyernes): Sorsogon, Northern Samar, Samar, Eastern Samar, Biliran, Masbate, at Romblon [07:13]. Ang mga probinsyang ito ang unang tatamaan, kaya’t kritikal ang paglikas sa mga low-lying areas.
Bukas (Biyernes) Habang Tumatahak: Mindoro Provinces, Batangas, at Marinduque [08:16]. Ang mga lugar na ito ay makararanas ng ‘peak’ ng pag-ulan, kung saan lubhang mataas ang banta ng mga biglaang pagbaha.

Samantala, 100 hanggang 200 mm ng ulan ang inaasahan sa: Batangas, Laguna, Quezon, Marinduque, Camarines Norte at Sur, Catanduanes, Albay, Oriental Mindoro, Antique, Aklan, Capiz, Iloilo, Guimaras, Negros Occidental, at Leyte [07:30].

Kahit ang Metro Manila, Cavite, at Rizal ay kabilang sa mga tatamaan ng 50 hanggang 100 mm ng ulan [07:42], na sapat na upang magdulot ng flash floods, lalo na sa mga mabababang lugar at matagal nang binabahang komunidad. Ang mga residente sa mga lugar na ito ay kailangan ding maghanda para sa posibleng pagtaas ng tubig-baha.

 

 

Ang Tsunami-Like Danger: Ang Storm Surge Warning

Isa sa pinakamalalang banta ni Bagyong Opong ay ang ‘Storm Surge’ o pag-alon na parang Tsunami. Ang matinding pag-aalala ay nakatuon sa mga coastal areas na posibleng maabot ng higit 3 metro (o 10 talampakan) ang taas ng alon [09:45]:

Catanduanes
Eastern Coast ng Albay
Camarines Sur
Sorsogon
Northern Samar

Ang ganitong taas ng alon ay tiyak na magdadala ng malawakang pinsala sa mga estruktura malapit sa baybayin at magpapataas nang husto sa banta sa buhay. Mahigpit na ipinagbabawal ang anumang marine activities—paglangoy, pangingisda, at paglalakbay-dagat—habang may mataas na risk ng storm surge [10:49].

Mayroon ding banta ng 2.1 hanggang 3 metro na storm surge sa: Rest of Albay, Batangas, Biliran, Camarines Norte at Sur, Cebu, Eastern Samar, Leyte, Marinduque, Masbate, Northern Samar, Occidental at Oriental Mindoro, Quezon, Romblon, Samar, at Sorsogon [10:02]. Dahil dito, ang payo para sa lahat ng nakatira malapit sa coastal areas ay isa lang: Lumikas na sa mas mataas na lugar [11:04]. Walang dapat magdalawang-isip.

Mensahe ng Paghahanda: Ang Huling Paalala

Sa oras na ito, bawat sandali ay mahalaga. Kailangan nating kumilos nang mabilis, matalino, at may pagkakaisa. Narito ang mga mahahalagang paalala na dapat sundin [12:13]:

Patuloy na Mag-monitor: Huwag hayaang ang fake news o tsismis ang maging batayan ng inyong desisyon. Patuloy na makinig ng balita at mag-monitor sa mga opisyal na updates mula sa Pagasa at LGU.
Community at Family Plan: Alamin ang plano ng inyong komunidad at LGU ukol sa paglikas [12:28]. Magkaroon ng family plan at emergency contact person [12:34]. Ang komunikasyon sa pamilya ay kritikal, lalo na kung mapuputol ang serbisyo ng kuryente at cell phone.
Ihanda ang Go Bag: Siguraduhin na handa na ang inyong Emergency Kit o Go Bag [12:50]. Dapat narito ang mga gamot, flashlight, baterya, at sapat na supply ng pagkain at tubig na hindi madaling masira. Ang Go Bag ang inyong kaligtasan sa loob ng 72 oras.
Agad na Lumikas: Kung may utos mula sa LGU, o kung nakatira malapit sa coastal area, river banks, o landslide-prone areas, AGAD na lumikas sa itinakdang evacuation center [13:04]. Ang buhay ay mas mahalaga kaysa sa anumang materyal na bagay.