Yaman Mula sa Baha? Ang Kontrobersyal na Pag-angat ng Mag-asawang Discaya at ang mga Alegasyon ng Korapsyon sa mga Proyekto ng DPWH

 

 

Sa isang bansang regular na sinasalanta ng mga bagyo at pagbaha, ang mga proyektong flood control ay sagisag ng pag-asa at kaligtasan para sa milyun-milyong Pilipino. Ang mga ito ay dapat na maging pader na poprotekta sa mga komunidad mula sa mapanirang lakas ng kalikasan. Ngunit paano kung ang mismong mga proyektong ito, na pinopondohan ng bilyun-bilyong piso mula sa kaban ng bayan, ang siya palang pinagmumulan ng di-umano’y korapsyon at biglaang pagyaman ng iilan?

Ito ang sentro ng kontrobersiyang bumabalot ngayon sa mag-asawang kontratista na sina Sarah at Curly Discaya, at ang kanilang kumpanyang St. Gerrard Construction. Ang kanilang pangalan ay biglang umalingawngaw sa social media hindi dahil sa isang bagong proyektong natapos, kundi dahil sa isang serye ng mga panayam kung saan tila ipinagmalaki nila ang kanilang naging “gateway” sa tagumpay: ang Department of Public Works and Highways (DPWH).

Nagsimula ang lahat sa mga video interview na muling lumabas at naging viral online. Sa mga panayam na ito, na isinagawa ng mga kilalang mamamahayag, ipinakita ng mag-asawang Discaya ang kanilang marangyang pamumuhay—mga mamahaling sasakyan, malapalasyong tahanan, at isang kuwento ng tagumpay na tila isang pangarap na natupad. Ayon sa kanila, ang kanilang pagiging kontratista ng DPWH ang nagbukas ng pinto sa kanilang kasalukuyang estado sa buhay. Ang dapat sana’y isang kuwento ng inspirasyon ay mabilis na naging isang kuwento ng pagdududa.

Ang apoy ng kontrobersiya ay lalo pang lumaki nang biglang pumasok sa eksena si Pasig City Mayor Vico Sotto. Kilala sa kanyang krusada laban sa korapsyon, hindi pinalampas ng alkalde ang aniya’y kahina-hinalang pag-angat ng mag-asawa. Sa isang serye ng mga post sa social media, diretsahang binatikos ni Sotto ang mga “anomalous” na flood control projects na di-umano’y kinasasangkutan ng mga kumpanya ng mga Discaya.

Ayon kay Sotto, ang mga kumpanya ng mag-asawa ay kabilang sa mga pangunahing benepisyaryo ng ₱545 bilyong budget ng DPWH para sa mga proyektong flood control, isang listahang iprinisenta mismo kay Pangulong Ferdinand Marcos Jr. Upang patunayan ang kanyang mga alegasyon, ibinahagi ni Sotto ang mga problema sa apat na flood control projects sa Iloilo City na hawak ng mga Discaya, na may kabuuang halaga na ₱570 milyon. Ang mga lumang panayam, na dating nagpapakita ng tagumpay, ay biglang naging ebidensya sa isang mas malalim na imbestigasyon. Hindi nagtagal, ang comment sections ng mga viral video ay isinara, na lalo lamang nagpaigting sa espekulasyon ng publiko.

Sa gitna ng mga batikos, sinubukan ni Sarah Discaya na ipagtanggol ang kanilang panig. Sa isang hiwalay na panayam, ikinuwento niya ang kanyang pinagmulan, ang kanyang mga magulang na OFW sa London, at ang karanasan ng kanyang asawang si Curly sa construction. Iginiit niya na ang kanilang kaalaman sa pagtatayo ng mga paaralan, pabahay, at flood control ay maaari nilang gamitin upang pagsilbihan ang mga taga-Pasig.

Ngunit ang kontrobersiya ay hindi lamang natapos sa mga proyekto. Nagdagdag pa ng isang pasabog na alegasyon si Mayor Sotto nang ibunyag niya na may mga kilalang mamamahayag na di-umano’y binayaran ng hanggang ₱10 milyon upang magsagawa ng mga “PR” interview sa mga kontratistang may interes sa pulitika. Bagama’t walang direktang pinangalanan si Sotto, isinama niya sa kanyang post ang mga screenshot mula sa mga panayam kina Discaya na isinagawa nina Julius Babao at Korina Sanchez.

 

Agad na itinanggi ng dalawang beteranong mamamahayag ang mga akusasyon. Giit nila, ang kanilang mga panayam ay lehitimong bahagi ng kanilang trabaho at hindi nabahiran ng anumang bayaran. Ang pagkakadawit ng kanilang mga pangalan ay nagbukas ng panibagong usapin tungkol sa etika sa pamamahayag at ang posibleng impluwensya ng pera sa media.

Ang eskandalo ay umabot na rin sa Senado. Ang dalawa sa mga kumpanya ng mag-asawang Discaya ay natukoy na kabilang sa top 15 flood control contractors ng DPWH. Dahil dito, sila ay ipinatawag sa isang pagdinig ng Senate Blue Ribbon Committee noong Agosto 19. Gayunpaman, si Sarah Discaya ay nagpadala ng isang excuse letter at hindi dumalo, na nagdulot ng karagdagang frustrasyon sa mga mambabatas at sa publiko.

Ang kasong ito ay higit pa sa kuwento ng isang mag-asawang yumaman. Ito ay isang bintana sa mas malaking isyu ng sistemikong korapsyon sa loob ng gobyerno, partikular sa mga proyektong pang-imprastraktura na dapat sanang nagsisilbi sa taumbayan. Ang bawat sentimo na nawawala sa korapsyon ay isang sentimong ninakaw mula sa kaligtasan ng isang pamilya, sa edukasyon ng isang bata, at sa kinabukasan ng isang buong bansa.

Ang mga tanong ay nananatiling nakabitin sa hangin: Paano nakuha ng isang grupo ng mga kontratista ang ganito kalaking bahagi ng pondo ng bayan? Mayroon bang mga kasabwat sa loob ng DPWH? At ano ang tunay na papel ng media sa paghubog ng pampublikong opinyon sa mga isyung tulad nito?

Habang nagpapatuloy ang imbestigasyon, ang kuwento ng mag-asawang Discaya ay nagsisilbing isang mapait na paalala. Isang paalala na ang yaman na tila umaagos na parang baha ay maaaring may kasamang putik ng katiwalian. At sa huli, ang taumbayan, na siyang dapat na pinagsisilbihan, ang laging nalulunod sa mga kahihinatnan nito. Ang panawagan para sa transparency at accountability ay mas malakas kaysa dati, isang agos na umaasang lilinisin ang dumi na matagal nang bumabara sa sistema.