Isang Eskandalong Yumanig sa Senado

Sa isang mainit at emosyonal na pagdinig ng Senate Blue Ribbon Committee, muling nabunyag ang isa sa pinakamatinding alegasyon ng katiwalian na kinasasangkutan ng mga proyekto sa flood control sa iba’t ibang rehiyon ng bansa. Sa halip na makita bilang mga proyektong magsasalba sa mga komunidad mula sa baha, lumabas na ito raw ay naging “gatasan” ng iilang pamilya at konektadong kumpanya.

Ayon sa testimonya ng mga whistleblower at mga dokumentong isinumite sa komite, umabot umano sa 500 flood control projects ang napunta sa siyam na magkaka-ugnay na kumpanya. Ang mas nakakabahala, lumalabas na ang mga kumpanyang ito ay magkakamag-anak at konektado sa iisang pamilya, na tinukoy sa mga dokumento bilang Descaya group of companies.

Ang Galamay ng Siyam na Kumpanya

Batay sa presentasyon ng committee staff, ang siyam na kumpanyang ito ay tila mga clone o dummy corporations lamang na iisang grupo ang may kontrol. Kahit magkakaiba ang pangalan at nakarehistrong opisina, lumalabas na magkakapareho ang stockholders, incorporators, at board members, karamihan ay mga kamag-anak.

Ayon sa isang senador:

“Kung hindi dummy, ewan ko na lang. Paano magkakasunod-sunod na taon, iisang pamilya lang halos ang nananalo sa bidding ng daan-daang proyekto?”

Dagdag pa, nakapagtala rin ang Department of Public Works and Highways (DPWH) ng halos iisang bidding pattern: lagi umanong nananalo ang isa sa mga Descaya companies habang ang iba pang konektadong kumpanya ay nagsisilbing pang-display lang upang magmukhang lehitimo ang proseso.

Bilyon-Bilyong Pondo, 28 Luxury Cars

Isang nakakagulat na bahagi ng pagdinig ang pagbubunyag na bilyon-bilyong piso mula sa flood control projects ang tila nauwi sa personal na luho. Sa isinagawang lifestyle check, natuklasan na ang mga miyembro ng pamilya at ilang opisyal ng mga kumpanya ay nagmamay-ari ng hindi bababa sa 28 luxury cars, kabilang ang mga sports car, high-end SUVs, at imported sedans.

Isang netizen ang nagkomento online:
“Habang kami nalulubog sa baha, sila naman nalulunod sa luho.”

Mga Paratang ng Nepotismo at Vote Buying

Bukod sa isyu ng bidding, lumutang din ang alegasyon ng vote buying at nepotismo sa mga local na opisyal. May mga ulat na diumano’y ginamit ang ilang flood control contracts bilang paraan upang makakuha ng suporta sa eleksiyon. Ang ilan sa mga proyektong ito ay sinasabing natapos sa papel ngunit hindi sa aktwal na lugar—tinaguriang “ghost projects.”

Ang Depensa ng Kabilang Panig

Dumalo rin sa pagdinig ang ilang kinatawan ng mga kumpanya. Mariin nilang itinanggi ang mga paratang at sinabing sila ay lehitimong kontraktor. Giit nila, sumusunod sila sa lahat ng regulasyon at dumaan sa tamang bidding.

Isa sa kanila ang nagsabi:

“Kami po ay nagtatrabaho lamang at sumusunod sa kontrata. Kung may mga alegasyon, handa kaming magsumite ng dokumento upang linisin ang aming pangalan.”

Gayunman, hindi kumbinsido ang ilang senador. Anila, kung totoo ang sinasabi ng mga kumpanya, bakit halos lahat ng proyekto ay napupunta lamang sa kanila?

Reaksyon ng mga Senador

Hindi napigilan ng ilang miyembro ng komite ang kanilang galit at pagkadismaya. Isa ang nagsabi:

“Habang ang ordinaryong Pilipino ay tinitiis ang baha taon-taon, may mga negosyanteng kumikita ng bilyon sa proyektong dapat ay para sa bayan. Hindi ito basta-basta anomalya—ito ay pagnanakaw.”

Samantala, isa pang senador ang nagbanta na ipapatawag maging ang ilang opisyal ng DPWH na umano’y nagbulag-bulagan sa mga iregularidad.

Mga Reaksyon ng Publiko

Sa social media, nag-viral ang hashtag na #FloodOfCorruption. Umulan ng komento mula sa mga netizen na sawang-sawa na sa paulit-ulit na anomalya.

“Araw-araw kaming binabaha, pero sila, pera ang binabaha sa proyekto.”
“DPWH, wake up! Hindi puwedeng paulit-ulit ang mga contractor na ito.”
“Dapat may makulong, hindi pwedeng puro hearing lang.”

Ang Mas Malaking Larawan

Hindi bago ang ganitong isyu. Ilang beses nang nabatikos ang flood control projects ng gobyerno dahil sa overpricing, substandard materials, at ghost projects. Ngunit ang natuklasan sa pagdinig na ito ay mas malala: tila naging monopolyo ng iisang pamilya ang halos kalahati ng mga proyekto sa flood control.

Ibig sabihin, hindi lamang simpleng anomalya ang nangyari, kundi isang sistematikong pandaraya na maaaring tumagal ng ilang taon bago tuluyang mabunyag.

Ano ang Susunod?

Ayon sa chairman ng komite, hindi rito matatapos ang imbestigasyon. Maglalabas sila ng subpoena sa mga opisyal ng DPWH, Bureau of Internal Revenue (BIR), at Land Transportation Office (LTO) upang busisiin ang mga ari-arian ng pamilya.

May posibilidad din na magsampa ng kasong kriminal at administratibo laban sa mga sangkot kung mapatunayang may katiwalian. Ang tanong: hanggang saan hahantong ang imbestigasyon? At may makukulong ba sa bandang huli?

Konklusyon

Ang flood control projects ay dapat magsilbing proteksyon sa mga Pilipino laban sa trahedya ng baha. Subalit kung totoo ang mga alegasyon, ang pera para sa seguridad ng bayan ay nauwi sa luho at kapangyarihan ng iilan.

Ang Senado ngayon ay nasa kritikal na punto: patunayan nila na ang batas ay hindi natutulog, at kahit gaano kalalim ang koneksyon o gaano kayaman ang pamilya, hindi sila makakatakas sa pananagutan.

Sa huli, iisa ang tanong ng bayan:
Hanggang kailan tayo malulunod sa baha ng katiwalian?