Isang nakakagulat at kumakalat na kontrobersya ang muling gumimbal sa publiko matapos lumabas ang isang viral video mula sa pagdinig ng Senate Blue Ribbon Committee kung saan lumantad si Sarah Discaya, may-ari ng ilang malalaking construction firms na umano’y nakakuha ng bilyon-bilyong halaga ng proyekto sa Department of Public Works and Highways (DPWH).
Ang Simula ng Pagbubunyag
Sa naturang pagdinig, tinanong si Discaya ukol sa kasaysayan ng kanyang kumpanya at kung paano ito nakakuha ng malalaking kontrata mula sa DPWH. Sa una, iginiit ng negosyante na sila ay matagal nang nasa industriya ng konstruksyon—mahigit dalawang dekada na umano silang kumukuha ng mga proyekto mula sa mga lokal na pamahalaan bago sila lumipat sa mas malalaking proyekto ng DPWH noong 2016.
Ngunit ang tila simpleng sagot ay agad naging kontrobersyal nang kumalat online ang spliced version ng kanyang video interview. Sa edited clip na ito, lumabas na tila inamin ni Discaya na ang kanyang kumpanya ay nakinabang sa mga kontratang pinagdududahan ang legalidad at kalidad.
Viral na Eksena
“Very clear, the video won’t lie,” mariing wika ng isang senador sa pagdinig, habang paulit-ulit na pinapakita ang bahagi ng video kung saan binanggit ang taon 2016 bilang simula ng mga DPWH projects ng kumpanya.
Dito nagsimula ang pagdududa ng marami—paano raw nakakuha agad ng malalaking kontrata ang isang pribadong kompanya na dati lamang nakikipagtransaksyon sa mga lokal na pamahalaan? At higit pa rito, bakit daw tila walang malinaw na datos ng binayarang buwis ng kumpanya mula 2016 hanggang kasalukuyan?
Mga Isyu ng Blacklisting at Suspensyon
Isa pang pumutok na detalye: natuklasan ng Senado na na-blacklist na pala ang isa sa mga kumpanya ni Discaya noong 2015 at muling nasangkot sa parehong isyu noong 2020. Sa kabila nito, nakapagtataka raw na na-renew pa rin ang kanilang mga PCAB license (Philippine Contractors Accreditation Board) mula 2023 hanggang 2026, at isa pa mula 2025 hanggang 2027.
Bukod dito, lumabas din ang ulat na ang isang proyekto sa Bulacan River na nagkakahalaga ng ₱96.4 milyon ay idineklarang kumpleto kahit mahigit 200 metro ng revetment (pampalakas ng pampang) ang hindi naman natapos.
Para sa ilang senador, malinaw daw itong indikasyon ng “ghost projects” at posibleng malaking anomalya sa paggamit ng pondo ng bayan.
Depensa ni Sarah Discaya
Habang mainit ang pagtatanong, mariin namang itinanggi ni Discaya na may nilabag sila. Aniya, ang mga kumakalat na video ay hindi raw buo at may malisya ang pagkaka-edit.
“I did mention that we were doing local government projects and private works before DPWH,” giit ni Discaya. Dagdag pa niya, ang lahat ng proyekto na nakuha nila ay dumaan umano sa tamang bidding process.
Gayunpaman, hindi nito napawi ang agam-agam ng mga senador at ng publiko, lalo na’t maraming dokumento ang nagsasabing ilang beses nang nasangkot ang kumpanya niya sa mga pagkukulang sa proyekto at hindi maayos na pagpapatupad ng kontrata.
Pagbubunyag ng DPWH at PCAB
Sa parehong pagdinig, kinuwestiyon din ang mismong sistema ng DPWH at PCAB. Ayon sa isang opisyal, ang blacklisting umano ay may “time limitation.” Kapag natapos na raw ang itinakdang panahon at naayos ang mga reklamo, maaaring i-lift ang blacklist at i-renew muli ang lisensya ng kumpanya.
Ngunit binigyang-diin ng ilang senador na malinaw sa IRR (Implementing Rules and Regulations) ng DPWH na dapat permanente ang diskwalipikasyon ng mga kumpanyang nasangkot sa malubhang anomalya o grave misconduct.
Isa pang opisyal ang nagsabi na nakikipag-ugnayan na sila sa BIR (Bureau of Internal Revenue) upang malaman kung tugma ang mga financial documents na isinumite ng kumpanya ni Discaya. Kapag napatunayang peke o hindi akma ang mga papeles, awtomatiko raw kakanselahin ang lahat ng kanilang lisensya.
Reaksyon ng Publiko
Hindi na nakapagtataka na umani ng matinding reaksyon ang publiko matapos sumabog ang balitang ito. Sa social media, nag-trending ang hashtag na #DPWHScam at #BlueRibbonHearing.
Marami ang nananawagan ng komprehensibong imbestigasyon at agarang pagpapataw ng parusa kung sakaling mapatunayang may anomalya. May ilan namang nagtatanggol kay Discaya, sinasabing ginagamit lamang siya bilang scapegoat sa mas malawak na problema ng katiwalian sa loob ng ahensya.
Mga Susunod na Hakbang
Sa huli ng pagdinig, ipinahayag ng komite na magpapatuloy ang imbestigasyon at kakailanganin ni Discaya na magsumite ng lahat ng dokumento kaugnay ng kanilang mga proyekto, kita, at buwis mula 2016 hanggang kasalukuyan.
Dagdag pa rito, pinaplano ring ipatawag ang ilang mataas na opisyal ng DPWH upang sagutin kung paano nakalusot ang mga kumpanyang dati nang nasangkot sa anomalya at paano sila muling nabigyan ng bagong kontrata.
Konklusyon
Ang kaso ni Sarah Discaya ay hindi lamang simpleng usapin ng isang negosyante at ng kanyang kumpanya—ito ay sumasalamin sa mas malawak na problema ng transparency, accountability, at integridad sa mga pampublikong kontrata.
Sa bawat proyektong hindi natatapos o mali ang pagkaka-implementa, hindi lang pondo ng bayan ang nasasayang kundi pati ang tiwala ng sambayanan sa kanilang mga lider at institusyon.
Habang patuloy na lumalabas ang mga bagong rebelasyon, nananatiling nakatutok ang taumbayan sa magiging resulta ng imbestigasyon. Ang tanong ng lahat: Mananagot ba ang dapat managot, o mauuwi na naman ito sa isa pang nakaliligtaang eskandalo?
